dobry

stopień wyższy lepszy
przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
przypadek	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	lepszy		lepsza	lepsze	lepsi	lepsze
dopełniacz	lepszego		lepszej	lepszego	lepszych
celownik	lepszemu		lepszej	lepszemu	lepszym
biernik	lepszego	lepszy	lepszą	lepsze	lepszych	lepsze
narzędnik	lepszym		lepszą	lepszym	lepszymi
miejscownik	lepszym		lepszej	lepszym	lepszych
wołacz	lepszy		lepsza	lepsze	lepsi	lepsze

stopień najwyższy najlepszy
przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
przypadek	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	najlepszy		najlepsza	najlepsze	najlepsi	najlepsze
dopełniacz	najlepszego		najlepszej	najlepszego	najlepszych
celownik	najlepszemu		najlepszej	najlepszemu	najlepszym
biernik	najlepszego	najlepszy	najlepszą	najlepsze	najlepszych	najlepsze
narzędnik	najlepszym		najlepszą	najlepszym	najlepszymi
miejscownik	najlepszym		najlepszej	najlepszym	najlepszych
wołacz	najlepszy		najlepsza	najlepsze	najlepsi	najlepsze

(2.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	dobry	dobre
dopełniacz	dobrego	dobrych
celownik	dobremu	dobrym
biernik	dobry	dobre
narzędnik	dobrym	dobrymi
miejscownik	dobrym	dobrych
wołacz	dobry	dobre

przykłady:: (1.1) Jest pan dla mnie bardzo dobry.; (1.2) Ta śrubka jest dobra.; (1.3) Mam nadzieję, że miał pan dobrą podróż?; (1.3) Gdy bezrobocie jest niskie, to sytuacja gospodarcza kraju jest dobra.; (1.4) Najbardziej lubię kapustę. Jest bardzo dobra.; (1.5) Byłeś wczoraj bardzo dobry, a dzisiaj strasznie rozrabiasz!; (1.6) Pan Kowalski jest dobrym kierowcą.; (1.7) właśnie leci dobry film w telewizji.; (1.8) Mam dziś dobry humor.; (1.9) Janek ma najlepszy słuch w całej klasie.; (2.1) Pana syn ostatnio dostał z plastyki dwa dobre i jeden niedostateczny.

składnia:

kolokacje:: (1.1) dobry człowiek / pies / uczynek / opinia

synonimy:: (1.3) udany, pomyślny, przyjemny, wygodny; (1.4) smaczny; (1.5) grzeczny, posłuszny; (1.6) świetny; (1.10) korzystny; (2.1) czwórka, czwóra

antonimy:: (1.1) niedobry, zły; (1.2) niedobry, zły, nieodpowiedni; (1.3) niedobry, zły, nieprzyjemny; (1.4) niedobry, niesmaczny; (1.5) niedobry, niegrzeczny, nieposłuszny; (1.6) niedobry, kiepski, zły; (1.7) niedobry, kiepski, zły; (1.8) niedobry, kiepski, zły; (1.9) niedobry, kiepski, zły; (1.10) niedobry, kiepski, zły

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:: rzecz. dobre n, dobro n, dobroć ż, dobrota ż, dobra nmos, przedobrzenie n, przedobrzanie n; czas. przedobrzać ndk., przedobrzyć dk.; przym. dobrotliwy; przysł. dobrze; wykrz. dobra, dobrze

związki frazeologiczne:: bez dobrej woli jako mięso bez chleba, a jaja bez soli • brać za dobrą monetę / przyjmować za dobrą monetę • być na dobrej drodze • chcenie pożytku nie przyniesie, ale dobre czynienie • choć chłop jak żaba, lepszy niźli baba • co czerwone, to piękne, a co słodkie, to dobre^[1] • coś uczynił dobrego, nie żałuj nigdy tego • dawać dobry przykład • dobra Agnieszka – kto z nią nie mieszka • dobra gospodyni – dom wesołym czyni • dobra gospodyni ma i w komorze, i w skrzyni • dobra psu i mucha kiedy głodny • dobra rada – nie zawada • dobra żona – mężowi korona • dobre dziatki to jakby kwiatki: zdobią ojce swe i matki • dobre dziatki to skarb matki • dobre przy lepszym tanieje • dobra i bułka przy chlebie • dobre wychowanie – wrócić rano na śniadanie • dobrego człowiek nie wytrzyma, a złe musi^[2] • dobrego i karczma nie zepsuje, a złego i kościół nie naprawi • dobrego syna nigdy Bóg nie zapomina • dobrego więzienie nie zepsuje – złego Kościół nie naprawi • dobremu wszędzie dobrze, a złemu to i w piekle nie dogodzi^[3] dobry adwokat, zły sąsiad • dobry chleb i z ości, jak się kto przepości • dobry początek to połowa roboty • dobry rozum po szkodzie, lepszy przed szkodą • dobry wieczór • dobry zwyczaj – nie pożyczaj, jak oddaje, jeszcze łaje • dobry zwyczaj – nie pożyczaj, jeszcze lepszy – nie oddawaj • dobry żart tynfa wart • dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane • dobrze się tam dzieje, gdzie dwóch orze, trzeci sieje • dzień dobry • dzień świętego Alojzego przyczynia wina dobrego • gdy kwiecień chmurny, a maj z wiatrami – dobry rok przed nami • gdy na św. Barbarę mróz, sanie na górę włóż, a szykuj dobry wóz • gdy w styczniu pszczoła z ula wylatuje, rzadko dobry rok zwiastuje • grzmot w kwietniu dobra nowina, już szron roślin nie pościna • jak spadać – to z dobrego konia • kiedy w św. Barbarę mróz, to szukaj chłopie dobry wóz • kiedy w św. Barbarę mróz, to szykuj chłopie dobry wóz • kto pierwszy ten lepszy • kto przy dobrym stoi. złego się nie boi • kto zakosztuje dobrego, nie patrzy na biedniejszego • kto złym pobłaża, ten dobrych obraża • lepsza Agata niźli jej tata • lepsza byle jaka prawda, niż dobre kłamstwo • lepsze jest wrogiem dobrego • lepszy chleb z solą z dobrą wolą, niż marcepan z niewolą • maj z grzmotami – rok dobry przed nami • miesiąc styczeń, czas do życzeń: a więc życzym pomyślności, Boga, chleba, dobrych gości • na dobre • na dobre i na złe • na frasunek dobry trunek • najlepsza zasada – patrz w karty sąsiada • najlepsze mienie – czyste sumienie • nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło • nikt nie jest dobrym sędzią w swojej własnej sprawie • ogień i woda, dobrzy słudzy, lecz źli gospodarze • robić dobrą minę do złej gry • stare psisko dobre, jak leży pod płotem • stare to są dobre: fortepian i skrzypce • trzej najlepsi lekarze: dr Spokój, dr Dieta i dr Humor • ubogiemu łacniej być dobrym • w dobrej wierze • wszystko dobre, co się dobrze kończy • wszystko, co dobre, szybko się kończy • z braku laku dobry kit • zły ojciec rzadko ma dobrego syna

etymologia:: prasł. *dobrъ (dokładny odpowiednik łac. faber → rzemieślnik), być może z praindoeur. *dʰabʰ-ro-s → dobrany, odpowiedni, stosowny, od pierwiastka praindoeur. *dʰabʰ- → dopasowywać^[4]

uwagi:: (2.1) zobacz też: celujący • bardzo dobry • dobry • dostateczny • dopuszczający • niedostateczny

tłumaczenia:

abchaski: (1.1) абзи'а
angielski: (1.1) good; (1.2) right; (1.3) good; (1.4) tasty; (1.5) good; (1.6) good; (1.7) interesting; (1.8) good; (1.9) good; (1.10) good; (2.1) B
arabski: (1.1) حسن (hasan), فاضل (fādil), جيد, خير, طيب, marok. arab. مزيان
baskijski: (1.1) zintzo, zuzen
bhodźpuri: (1.1) बढ़िया
białoruski: (1.1) добры; (1.2) акуратны, які падыходзіць, добры; (1.3) удалы, паспяховы, добры; (1.4) смачны, смакавіты, добры; (1.5) выхаваны, добры; (1.6) дасканалы, выдатны, добры; (1.7) цікавы, высакаякасны, добры; (1.8) вясёлы, радасны, добры; (1.9) добры
bułgarski: (1.1) добър
chiński standardowy: (1.1) 好 (hǎo); (1.2) 好 (hǎo); (1.3) 好 (hǎo); (1.4) 好吃 (hǎochī); (1.6) 对 (duì), 好 (hǎo), 对 (duì), 不错 (búcuò); (1.7) 对 (duì), 好看 (hǎokàn)
chorwacki: (1.1) dobar
czeski: dobrý
dolnołużycki: (1.1) dobry
duński: (1.1) god; (1.2) god; (1.3) god; (1.4) god; (1.5) god; (1.6) god
elfdalski: (1.1) bra
esperanto: (1.1) bona; (1.2) bona; (1.3) bona; (1.4) bona; (1.5) bona; (1.6) bona
estoński: (1.7) hea
fenicki: (1.1) 𐤌𐤍𐤇
francuski: (1.1) bon
górnołużycki: (1.1) dobry
hebrajski: (1.1) טוב (tow)
hiszpański: (1.1) bueno
islandzki: (1.1) góður
jaćwieski: (1.1) pagis
japoński: (1.1) 良い(よい), 善良な(ぜんりょうな)
jidysz: (1) גוט (gut)
joruba: (1.1) rere
kaszubski: (1.1) dobri, bëlny; (1.2) dobri, bëlny; (1.3) dobri
kataloński: (1.1) bo
kazachski: (1.1) жақсы, қайырымды, мейірімді; (1.2) жақсы, қайырымды, мейірімді; (1.3) жақсы; (1.4) дәмді, тәбетті; (1.5) жақсы; (1.6) жақсы; (1.7) сапалық; (1.10) жақсы, игілікті, пайдалы, тиімді
koreański: (1.1) 좋다 (Zota)
kornijski: (1.1) da
litewski: (1.1) geras
łaciński: (1) bonus
macedoński: (1.1) добар
manx: (1.1) mie
niderlandzki: (1.1) goed
niemiecki: (1.1) gut; (1.2) gut, recht; (1.3) gut, bequem; (1.4) gut, schmackhaft; (1.5) artig; (1.6) gut; (1.7) gut, interessant; (1.8) gut; (1.9) gut; (1.10) gut
norweski (bokmål): (1.1) god
nowogrecki: (1.1) καλός
osetyjski: (1.1) хорз
pali: (1.1) kalyāṇa
polski język migowy:
(w zapisie SignWriting)
(1.2) , lepszy: , najlepszy: , ; (2.1)
połabski: (1.1) dübrĕ
portugalski: (1.1) bom; (1.2) bom, correto, certo; (1.3) bom; (1.4) bom, saboroso, gostoso; (1.5) comportado; (1.6) bom, competente; (1.7) bom, interessante; (1.8) bom; (1.9) bom; (1.10) bom
rosyjski: (1.1) хороший
rumuński: (1.1) bun; (1.2) bun
serbski: (1.1) добар; (1.2) добар
słowacki: (1.1) dobrý
staroegipski: (1.6) (nfr)
starofryzyjski: (1.1) gōd
staroirlandzki: (1.1) maith
szwedzki: (1.1) god, bra
tahitański: (1.1) maitaʻi
tuvalu: (1.1) gali
tybetański: (1.1) བཟང་པོ
ukraiński: (1.1) добрий; (1.2) добрий; (1.3) добрий; (1.4) добрий; (1.5) добрий; (1.6) добрий; (1.7) добрий; (1.8) добрий; (1.9) добрий; (1.10) добрий
węgierski: (1.1) jó
wilamowski: (1.1) gut, gu̇t, güt; (1.2) gut, gu̇t, güt; (1.3) gut, gu̇t, güt; (1.4) gut, gu̇t, güt; (1.6) gut, gu̇t, güt; (1.7) gut, gu̇t, güt; (1.8) gut, gu̇t, güt; (1.9) gut, gu̇t, güt; (1.10) gut, gu̇t, güt
włoski: (1.1) buono
wolof: (1.1) neex; (1.2) neex

źródła:

↑ Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 2/1951, s. 13.
↑ Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 4/1951, s. 6.
↑ Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 4/1951, s. 1.
↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.

dobry (język dolnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) dobry

odmiana:: (1.1) st. wyższy lěpšy; st. najwyższy nejlěpšy

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:: (1.1) zły

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:: przysł. derje

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

dobry (język górnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) dobry

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:: Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz górnołużycki, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

[1] Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 2/1951, s. 13.

[2] Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 4/1951, s. 6.

[3] Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 4/1951, s. 1.

[4] Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.

[1]

[2]

[3]

[4]