dziś (język polski) edytuj

 
dziś (1.1)
wtorek
19
03 • 2024
wymowa:
?/i, IPA[ʥ̑iɕ], AS[ʒ́iś], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

przysłówek czasu

(1.1) = dzisiaj
odmiana:
(1.1) nieodm.
przykłady:
(1.1) Jeżeli wczoraj był czwartek, to dziś jest piątek, a jutro będzie sobota.
składnia:
kolokacje:
(1.1) dziś wieczorem • dziś ranood dziś • na dziś • po dziś dzieńdo dziś dnianie od dziś • stan na dziś • nie dziś
synonimy:
(1.1) dzisiaj
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. dzisiejszy
przysł. dzisiaj
związki frazeologiczne:
co mnie dziś, tobie jutrodziś już wiemdziś już jestem mądrynie odkładaj do jutra, co masz zrobić dziśdziś tu, jutro tamdzisiaj wesele i dziś zmówiny, a za pół roku chrzcinydziś człek skacze, jutro płaczedziś jest nasze, jutro – kto wie czyjedziś na koniu bieży – jutro w błocie leżypowiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyładziś tylko ryby nie biorąco dziś upuścisz, jutro nie dogoniszdziś jest leśniczym, a jutro niczym
etymologia:
od prasł. *dьnьsь[1][2][3], od frazy prasł. *dьnь sь[1][2]dzień si[4]
por. chorw. danas, czes. dnes, pol. dzisiaj i słc. dnes
w językach wschodniosłowiańskich (białor. сягоння, ros. сегодня i ukr. сього́дні) używane są pochodne frazy prasł. *se dьne lub *sego dьne[2]siego dnia
uwagi:
dzisiaj” ma dokładnie to samo znaczenie.
zobacz też: przedwczorajwczorajdziśdzisiajjutropojutrzepopojutrze
tłumaczenia:
(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: dzisiaj
źródła:
  1. 1,0 1,1   Hasło „dziś” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  2. 2,0 2,1 2,2 Этимологический словарь славянских языков, red. O. Trubaczow, A. Żurawlоw, t. V, Moskwa 1974-, s. 215.
  3. Hasło „danas” w: Hrvatski jezični portal.
  4. Hasło „Dzień dzisiejszy” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.