na
na (język polski)
edytuj- znaczenia:
przyimek
- (1.1) …opisujący miejsce, w którym odbywa się czynność tak, że wyrażenie za przyimkiem znajduje się pod podmiotem
- (1.2) …opisujący miejsce na (1.1) jakimś obiekcie, w kierunku którego odbywa się ruch
- (1.3) …opisujący moment w czasie
- (1.4) …opisujący miarę, zakres, stopień
- (1.5) …opisujący cel
wykrzyknik
- (2.1) gw. (Górny Śląsk) weź!
- (2.2) gw. (Górny Śląsk) masz!
- przykłady:
- (1.1) Po jedzeniu mój kot chętnie wygrzewa się na piecu.
- (1.2) Idę na dworzec kupić bilety.
- (1.3) Pracować zaczynamy na sygnał, a całość ma być gotowa na piątek.
- (1.3) Umówiłem się z nią na dziewiątą.
- (1.4) Zawsze kiedy kasjer wolno liczy, robi się kolejka na kilka metrów.
- (1.5) Kawaler ruszył damie na pomoc.
- kolokacje:
- (1.1) coś znajduje się na stole / podłodze / ulicy / … • na Mazowszu / Śląsku / Litwie / Łotwie / Słowacji / Węgrzech / Ukrainie / … • stanąć na podium
- (1.2) coś przemieszcza się na stół / podłogę / ulicę / … • na Mazowsze / Śląsk / Litwę / Łotwę / Słowację / Węgry / Ukrainę / …
- (1.5) na przykład • chłopiec na posyłki
- synonimy:
- (2.2) naści
- antonimy:
- (1.1-2) pod
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1-5) odziedziczone z prasł. *na, z prabałtosł. *nō, z praindoeur. *nō, będącego wariantem praindoeur. *anō, praindoeur. *an → w górę, wzwyż[1]
- por. ros. на, czes. na, scs. на, litew. nuõ
- uwagi:
- (1.1-5) w języku staropolskim pełnił ważną funkcję, wchodząc w związek z przyrostkiem -d (nad), służył też stopniowaniu przymiotnika: na-, nad-, naj- (nawysze, nanadwysze, nadna(j)wysze)
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) aan
- albański: (1.1) në
- angielski: (1.1) on; (1.2) on, at; (1.3) by; (1.4) by
- arabski: (1.1) على (ʕála), فوق
- białoruski: (1.1) на; (1.2) на; (1.3) па; (1.4) у
- bułgarski: (1.1) на
- cerkiewnosłowiański: (1.1) на; (1.2) на
- chiński standardowy: (1.1) 上 (shàng); (1.2) 上 (shàng)
- czeski: (1.1) na
- dolnołużycki: (1.1) na; (1.2) na
- duński: (1.1) på
- esperanto: (1.1) sur; (1.2) sur
- francuski: (1.1) sur; (1.2) en; (1.3) à
- hebrajski: (1.1) על (al)
- hindi: (1.1) पर (par)
- irlandzki: (1.1) ar
- jaćwieski: (1.1) an
- jidysz: (1.1) אויף (ojf)
- kaszubski: (1.1) na
- kornijski: (1.1) war; (1.2) war
- łaciński: (1.1) in
- niderlandzki: (1.1) op
- niemiecki: (1.1) auf
- norweski (bokmål): (1.1) på
- norweski (nynorsk): (1.1) på
- perski: (1.1) در (dar)
- rosyjski: (1.1) на (na)
- rumuński: (1.1) pe
- slovio: (1.1) na (на)
- szwabski: (1.1) ãnn, ãhn, ouf, uff; (1.2) ouf, uff
- szwedzki: (1.1) på
- ukraiński: (1.1) на; (1.2) на; (1.3) на; (1.5) на
- wilamowski: (1.1) uf, u̇f
- włoski: (1.1) a, in, per, su, sopra; (1.3) a, su, per; (1.4) di, in, per; (1.5) a, in
- źródła:
- ↑ Hasło „na” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2, s. 278.
na (język aceh)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) być (istnieć)
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz aceh, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
na (język albański)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
zaimek osobowy
- (1.1) my
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz albański, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
na (język angielski)
edytuj- wymowa:
- wymowa amerykańska
- znaczenia:
wykrzyknik
przysłówek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język chorwacki)
edytuj- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- IPA: [na]
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) na
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język czeski)
edytuj- znaczenia:
przyimek
- (1.1) na
- przykłady:
- (1.1) Vědci soudí, že na nynější mexický poloostrov Yucatán tehdy dopadl asteroid o průměru asi 15 kilometrů a že srážka uvolnila energii rovnající se miliardě atomových bomb, jako byla ta svržená na Hirošimu.[1] → Naukowcy sądzą, że na obecny meksykański półwysep Jukatan spadła wtedy asteroida o średnicy około 15 kilometrów i że zderzenie wyzwoliło energię odpowiadającą miliardowi bomb atomowych, takich jak ta zrzucona na Hiroszimę.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język dolnołużycki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- przykłady:
- (1.1) Kócka jo na kšywje. → Kot jest na dachu.
- (1.2) Wón jo měch na blido chyśił. → Rzucił worek na stół.
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Siegfried Michałk, Enkliza w języku łużyckim, „Poradnik Językowy” nr 7/1957, s. 301.
na (język kaszubski)
edytujTo hasło wymaga dopracowania Należy w nim poprawić: zweryfikować tłumaczenia Wszystkie hasła muszą używać odpowiedniego szablonu i być napisane w uporządkowany i zrozumiały sposób. |
- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) na
wykrzyknik
- (2.1) weź
zaimek osobowy
- (3.1) ona
- przykłady:
- (1.1) Pòstawi misã na stół. → Postaw misę na stół.
- (2.1) Na! Biéj mie stądka! → Hej! Uciekaj mi stąd!
- (3.1) Zdrzë le jaczé na białka mô nielusé klatë. → Popatrz tylko, jakie ta kobieta ma brudne włosy.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (3.1) zobacz też: Aneks:Język kaszubski - zaimki
- źródła:
na (język lakota)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
spójnik
- (1.1) i
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz lakota, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
na (język niderlandzki)
edytuj- znaczenia:
przyimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język niemiecki)
edytuj- znaczenia:
wykrzyknik
- (1.1) no
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język portugalski)
edytuj- znaczenia:
zaimek
- (1.1) używany po formach czasownikowych zakończonych głoską nosową – dopełnienie rodzaju żeńskiego[1]
przyimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Dorota Bogutyn, Bożenna Papis, Kieszonkowy słownik portugalsko-polski, polsko-portugalski, Wiedza Powszechna, Warszawa 2003, 2007, ISBN 978-83-214-1279-5.
na (język romski)
edytuj- transliteracja:
- wymowa:
- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) nie (zaprzeczenie czasownika)
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz romski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
na (język ruanda)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
spójnik
- (1.1) i
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- на
- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) na
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język słowacki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Danuta Abrahamowicz, Zofia Jurczak-Trojan, Maryla Papierz, Mały słownik słowacko-polski, WSiP, Warszawa 1994, ISBN 83-02-05094-6, s. 140.
na (język słoweński)
edytuj- wymowa:
- IPA: /na/
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) w
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język somalijski)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) ponadto
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz somalijski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
na (język suahili)
edytuj- znaczenia:
spójnik
przyimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język tagalski)
edytuj- wymowa:
- IPA: /na/
- znaczenia:
przysłówek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz tagalski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
- wymowa:
- znaczenia:
spójnik
- (1.1) i
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język węgierski)
edytuj- wymowa:
-
- znaczenia:
wykrzyknik
- (1.1) no
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
na (język wilamowski)
edytuj- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- nȧ
- wymowa:
-
- znaczenia:
partykuła
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) ny
- antonimy:
- (1.1) ju
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Józef Latosiński, Monografia miasteczka Wilamowic: na podstawie źródeł autentycznych: z ilustracyami i mapką, Drukarnia Literacka pod zarządem L. K. Górskiego, Kraków 1909, s. 297.
- ↑ Słownik języka wilamowskiego w: Józef Gara, Zbiór wierszy o wilamowskich obrzędach i obyczajach oraz Słownik języka wilamowskiego, Stowarzyszenie Na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”, Bielsko-Biała 2004, ISBN 83-914917-8-1.