Podobna pisownia Podobna pisownia: -na-ṉaN/An/aNANana-naana’

na (język polski) edytuj

 
ptak na (1.1) gałęzi
 
woda leci na (1.2) nos
 
cztery na (1.4) jednego
 
arbuzy na (1.5) sprzedaż
wymowa:
IPA[na], AS[na], ?/i
?/i ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) …opisujący miejsce, w którym odbywa się czynność tak, że wyrażenie za przyimkiem znajduje się pod podmiotem
(1.2) …opisujący miejsce na (1.1) jakimś obiekcie, w kierunku którego odbywa się ruch
(1.3) …opisujący moment w czasie
(1.4) …opisujący miarę, zakres, stopień
(1.5) …opisujący cel

wykrzyknik

(2.1) gw. (Górny Śląsk) weź!
(2.2) gw. (Górny Śląsk) masz!
odmiana:
(1.1-5, 2.1-2) nieodm.
przykłady:
(1.1) Po jedzeniu mój kot chętnie wygrzewa się na piecu.
(1.2) Idę na dworzec kupić bilety.
(1.3) Pracować zaczynamy na sygnał, a całość ma być gotowa na piątek.
(1.3) Umówiłem się z nią na dziewiątą.
(1.4) Zawsze kiedy kasjer wolno liczy, robi się kolejka na kilka metrów.
(1.5) Kawaler ruszył damie na pomoc.
składnia:
(1.1) na + Ms.
(1.2) na + B.
(1.3) na + B.
(1.4) na + B.
(1.5) na + B.
kolokacje:
(1.1) coś znajduje się na stole / podłodze / ulicy / … • na Mazowszu / Śląsku / Litwie / Łotwie / Słowacji / Węgrzech / Ukrainie / … • stanąć na podium
(1.2) coś przemieszcza się na stół / podłogę / ulicę / … • na Mazowsze / Śląsk / Litwę / Łotwę / Słowację / Węgry / Ukrainę / …
(1.5) na przykładchłopiec na posyłki
synonimy:
(2.2) naści
antonimy:
(1.1-2) pod
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-5) odziedziczone z prasł. *na, z prabałtosł. *, z praindoeur. *, będącego wariantem praindoeur. *anō, praindoeur. *anw górę, wzwyż[1]
por. ros. на, czes. na, scs. на, litew. nuõ
uwagi:
(1.1-5) w języku staropolskim pełnił ważną funkcję, wchodząc w związek z przyrostkiem -d (nad), służył też stopniowaniu przymiotnika: na-, nad-, naj- (nawysze, nanadwysze, nadna(j)wysze)
tłumaczenia:
  • afrykanerski: (1.1) aan
  • albański: (1.1)
  • angielski: (1.1) on; (1.2) on, at; (1.3) by; (1.4) by
  • arabski: (1.1) على (ʕála), فوق
  • białoruski: (1.1) на; (1.2) на; (1.3) па; (1.4) у
  • bułgarski: (1.1) на
  • cerkiewnosłowiański: (1.1) на; (1.2) на
  • chiński standardowy: (1.1) (shàng); (1.2) (shàng)
  • czeski: (1.1) na
  • dolnołużycki: (1.1) na; (1.2) na
  • duński: (1.1)
  • esperanto: (1.1) sur; (1.2) sur
  • hebrajski: (1.1) על (al)
  • irlandzki: (1.1) ar
  • jaćwieski: (1.1) an
  • jidysz: (1.1) אויף (ojf)
  • kaszubski: (1.1) na
  • kornijski: (1.1) war; (1.2) war
  • łaciński: (1.1) in
  • niderlandzki: (1.1) op
  • niemiecki: (1.1) auf
  • norweski (bokmål): (1.1)
  • norweski (nynorsk): (1.1)
  • perski: (1.1) در (dar)
  • rosyjski: (1.1) на (na)
  • rumuński: (1.1) pe
  • slovio: (1.1) na (на)
  • szwabski: (1.1) ãnn, ãhn, ouf, uff; (1.2) ouf, uff
  • szwedzki: (1.1)
  • ukraiński: (1.1) на; (1.2) на; (1.3) на; (1.5) на
  • wilamowski: (1.1) uf, u̇f
  • włoski: (1.1) a, in, per, su, sopra; (1.3) a, su, per; (1.4) di, in, per; (1.5) a, in
źródła:
  1. Hasło „na” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2, s. 278.

na (język aceh) edytuj

wymowa:
znaczenia:

czasownik

(1.1) być (istnieć)
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz aceh, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

na (język albański) edytuj

wymowa:
znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) my
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz albański, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

na (język angielski) edytuj

wymowa:
znaczenia:

wykrzyknik

(1.1) = pot. nonie

przysłówek

(2.1) = pot. notnie
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język chorwacki) edytuj

zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
IPA[na]
znaczenia:

przyimek

(1.1) na
odmiana:
(1.1) nieodm.
przykłady:
(1.1) soba s pogledom na more → pokój z widokiem na morze
składnia:
(1.1) na + Ms. (miejsce), na + B. (kierunek)
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język czeski) edytuj

wymowa:
?/i ?/i ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) na
odmiana:
przykłady:
(1.1) Vědci soudí, že na nynější mexický poloostrov Yucatán tehdy dopadl asteroid o průměru asi 15 kilometrů a že srážka uvolnila energii rovnající se miliardě atomových bomb, jako byla ta svržená na Hirošimu.[1]Naukowcy sądzą, że na obecny meksykański półwysep Jukatan spadła wtedy asteroida o średnicy około 15 kilometrów i że zderzenie wyzwoliło energię odpowiadającą miliardowi bomb atomowych, takich jak ta zrzucona na Hiroszimę.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język dolnołużycki) edytuj

wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) na (określenie miejsca)[1]
(1.2) na (określenie celu)
odmiana:
(1.1-2) nieodm.
przykłady:
(1.1) Kócka jo na kšywje.Kot jest na dachu.
(1.2) Wón jo měch na blido chyśił.Rzucił worek na stół.
składnia:
(1.1) na + Ms.
(1.2) na + B.
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Siegfried Michałk, Enkliza w języku łużyckim, „Poradnik Językowy” nr 7/1957, s. 301.

na (język kaszubski) edytuj

wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) na

wykrzyknik

(2.1) weź

zaimek osobowy

(3.1) ona
odmiana:
(3.1) lp òna/na, ji/jé/ni, ji, jã/niã, nią, ni, òna/na; lm zob. òne/ne
przykłady:
(1.1) Pòstawi misã na stół.Postaw misę na stół.
(2.1) Na! Biéj mie stądka!Hej! Uciekaj mi stąd!
(3.1) Zdrzë le jaczé na białka nielusé klatë.Popatrz tylko, jakie ta kobieta ma brudne włosy.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(3.1) zobacz też: Aneks:Język kaszubski - zaimki
źródła:

na (język lakota) edytuj

wymowa:
znaczenia:

spójnik

(1.1) i
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz lakota, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

na (język niderlandzki) edytuj

wymowa:
IPA[naː] ?/i
?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) po, za
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) na elkaar
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język niemiecki) edytuj

wymowa:
IPA[na]
?/i ?/i
znaczenia:

wykrzyknik

(1.1) no
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
na jana und?
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język portugalski) edytuj

wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

zaimek

(1.1) używany po formach czasownikowych zakończonych głoską nosową – dopełnienie rodzaju żeńskiego[1]

przyimek

(2.1) em + a[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Dorota Bogutyn, Bożenna Papis, Kieszonkowy słownik portugalsko-polski, polsko-portugalski, Wiedza Powszechna, Warszawa 2003, 2007, ISBN 978-83-214-1279-5.

na (język romski) edytuj

transliteracja:
wymowa:
znaczenia:

przysłówek

(1.1) nie (zaprzeczenie czasownika)
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz romski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

na (język ruanda) edytuj

wymowa:
znaczenia:

spójnik

(1.1) i
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (slovio) edytuj

zapisy w ortografiach alternatywnych:
на
wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) na
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język słowacki) edytuj

wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) na[1]
(1.2) do[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Danuta Abrahamowicz, Zofia Jurczak-Trojan, Maryla Papierz, Mały słownik słowacko-polski, WSiP, Warszawa 1994, ISBN 83-02-05094-6, s. 140.

na (język słoweński) edytuj

wymowa:
IPA/na/
znaczenia:

przyimek

(1.1) w
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język somalijski) edytuj

wymowa:
znaczenia:

przysłówek

(1.1) ponadto
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz somalijski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

na (język suahili) edytuj

wymowa:
?/i
znaczenia:

spójnik

(1.1) i
(1.2) a

przyimek

(2.1) z, wraz z
odmiana:
(1.1) nieodm.
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język tagalski) edytuj

wymowa:
IPA/na/
znaczenia:

przysłówek

(1.1) teraz
(1.2) już
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz tagalski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

na (tok pisin) edytuj

wymowa:
znaczenia:

spójnik

(1.1) i
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język węgierski) edytuj

wymowa:
?/i
znaczenia:

wykrzyknik

(1.1) no
odmiana:
przykłady:
(1.1) Na, gyerünk!No chodźmy!
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

na (język wilamowski) edytuj

zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
?/i
znaczenia:

partykuła

(1.1) nie[1][2]
odmiana:
(1.1) nieodm.
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) ny
antonimy:
(1.1) ju
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1.   Józef Latosiński, Monografia miasteczka Wilamowic: na podstawie źródeł autentycznych: z ilustracyami i mapką, Drukarnia Literacka pod zarządem L. K. Górskiego, Kraków 1909, s. 297.
  2.   Słownik języka wilamowskiego w: Józef Gara, Zbiór wierszy o wilamowskich obrzędach i obyczajach oraz Słownik języka wilamowskiego, Stowarzyszenie Na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”, Bielsko-Biała 2004, ISBN 83-914917-8-1.