Podobna pisownia Podobna pisownia: .za2-a2aZAZazAza-zzażažå
 
drzewo za (1.1) murem
 
pies biegnie za (1.6) piłką
 
ptak leci za (1.6) ptakiem
 
księżyc za (1.8) dnia
 
baobaby za (4.1)
wymowa:
?/i, IPA[za], AS[za]
?/i ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) …służący do tworzenia wyrażeń, w których omawiany element znajduje się dalej w stosunku do wyrażenia za przyimkiem
(1.2) …służący do tworzenia wyrażeń, w których czynność odbywa się w kierunku dalszym w stosunku do wyrażenia za przyimkiem
(1.3) …służący do tworzenia wyrażeń, w których dana czynność będzie wykonana po jakimś czasie
(1.4) …służący do tworzenia wyrażeń, w których omawiana czynność, odnosząca się do całego elementu, została wykonana przez wykorzystanie jego części
(1.5) …służący do tworzenia wyrażeń, w których wyrażenie za przyimkiem określa przyczynę wykonywania czynności
(1.6) …służący do tworzenia wyrażeń, w których czynność odbywa się w kierunku określonym przez wyrażenie za przyimkiem
(1.7) zamiast
(1.8) podczas
(1.9) w głosowaniu: zgodnie z pytaniem; popierając kogoś
(1.10) o czasie: po
(1.11) daw. reg. (Kresy) o[1]

przysłówek

(2.1) zbyt, zbytnio

partykuła

(3.1) st.pol. czy, czyż

przymiotnik

(4.1) bot. specyficzny epitet gatunku baobab za, Adansonia za[2]
odmiana:
(1-4) nieodm.
przykłady:
(1.1) Doniczka stoi za firanką.
(1.2) Oni poszli za dom.
(1.3) Mecz zaczyna się za godzinę.
(1.4) Złapał za słuchawkę telefonu.
(1.5) Za karę nie wolno ci oglądać telewizji.
(1.6) Spóźniony pasażer biegł za autobusem.
(1.7) Płacę za wszystkich.
(1.8) Znów jest jak za dawnych lat.
(1.9) Zagłosowałem za opcją pierwszą.
(1.10) Mijał dzień za dniem, a on ciągle nie mógł podjąć decyzji
(2.1) Te buty na mnie za duże.
składnia:
(1.1, 1.6, 1.9-10) za + N.
(1.2-5, 1.7) za + B.
(1.8) za + D.
kolokacje:
(1.9) głosować / być za
(1.10) dzień za dniem • minuta za minutą
(1.11) mówić za kogomówić o kimś[1]
synonimy:
(1.5) przez
antonimy:
(1.1) przed
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przyim. zza
związki frazeologiczne:
brać się za chachłybyć za, a nawet przeciwciągnąć za językjak za dotknięciem czarodziejskiej różdżkinie miła jest taka praca, za którą nie bywa płacaoko za oko, ząb za ząbpierwsze koty za płotyspalić za sobą mostytrzymać się za kieszeńtrzymaj język za zębamiwodzić za noswszystkie za i przeciwza Bóg zapłać niewiele kupiszza kratkiza króla Ćwieczkaza pieniądze wszystkiego dostanie, prócz ojca i matkiza kółkiemza nic na świeciew ślad zaza granicąza pomocąza pośrednictwemza pięć dwunastaza żadne skarby światazamienił stryjek za siekierkę kijekzima za pasem
etymologia:
uwagi:
(1) Przyimek wchodzi również w specyficzne związki z niektórymi czasownikami, tworząc wyrażenia o innych znaczeniach.
tłumaczenia:
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: zbyt
źródła:
  1. 1,0 1,1 Tadeusz Lehr, O mowie Polaków w Galicji wschodniej, „Język Polski” nr 2–3/1914, s. 51.
  2.   Hasło „Adansonia za” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
wymowa:
?/i ?/i ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) za
(1.2) za, podczas, w czasie
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) dla
(1.2) za, od czegoś
(1.3) za (cel czynności)
(1.4) za (opis położenia)
odmiana:
(1.1-4) nieodm.
przykłady:
(1.1) Toś to zjawjenje jo typiske za luźi, kotarež su se dolnoserbšćinu w šuli pśiswojli.To zjawisko jest typowe dla ludzi, którzy przyswoili sobie dolnołużycki w szkole.
(1.1) Kněz Alfred M. z Chóśebuza jo napisał wucbnicu dolnoserbskeje rěcy za Pólakow.Pan Alfred M. napisał podręcznik języka dolnołużyckiego dla Polaków.
(1.2) Mato Koch jo ceptaŕ za nimšćinu a serbšćinu na dolnoserbskem gymnaziumje. → Mato Koch jest nauczycielem języka niemieckiego i łużyckiego w gimnazjum dolnołużyckim.
(1.2) W lěśe 1999 jo jogo tegdejšy ministarski prezident Sakskeje Kurt Biedenkopf do swójego kabineta pówołał, źož běšo do 2002 statny minister za zwězkowe a europske nastupnosći.W roku 1999 ówczesny premier Saksonii Kurt Biedenkopf powołał go do swojego gabinetu, gdzie był do roku 2002 ministrem do spraw związkowych i europejskich. (Wikipedia)
(1.3) Źomy za dom.Idziemy za dom.
(1.4) Mója wjas jo za tu gólu.Moja wieś jest za tym lasem.
składnia:
(1.1-3) za + B.
(1.4) za + N.
kolokacje:
synonimy:
(1.3-4) slězy
antonimy:
(1.3-4) pśed
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

przysłówek

(1.1) już
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz friulski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) za
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) za
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
IPA/zɑ/
znaczenia:

liczebnik główny

(1.1) jeden, 1
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
zobacz też: Indeks:Ubychski - Liczebniki
źródła: