wymowa:
?/i, IPA[ʧ̑as], AS[čas]
?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) wymiar używany do określania kolejności zdarzeń; zob. też czas w Wikipedii
(1.2) chwila, moment, pora
(1.3) gram. sposób odmiany czasownika, polegający na rozróżnianiu chwili wykonania czynności względem momentu wypowiedzi
odmiana:
(1.1)
(1.2-3)
przykłady:
(1.1) Czas jest nazywanyczwartym wymiarem”.
(1.1) W samotnym biegu uzyskała czas 13,22, dający awans[2].
(1.2) Myślę, że już czas iść.
(1.3) W języku polskim trzy czasy: przeszły, teraźniejszy i przyszły.
składnia:
(1.2) czas + bezok. • czas + D. • czas na + B. • czas do + D. • czas ku + C.
kolokacje:
czasoprzestrzeń, czasomierz
(1.1) czas letniczas zimowy
(1.2) do czasu • z czasem
(1.3) czas zaprzeszły / przeszły / teraźniejszy / przyszły
synonimy:
(1.2) chwila, moment, pora
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. czasownik mrz, czasowość ż, czasówka ż
przym. czasowy, ponadczasowy, czasownikowy, odczasownikowy
przysł. czasem, czasami, czasowo, podczas
przyim. podczas
związki frazeologiczne:
(być / przyjechać / …) o czasie / na czasciężkie czasyco jakiś czasco pewien czasbyć kwestią czasubyć na czasieczas leczy ranyczas nagliczas po temuczas to pieniądzdawnymi czasydo swego czasudo pewnego czasuduch czasugorący czaskawał czasumieć czas (na coś) • na czasnadchodzi / nadszedł / zbliża się czyjś czasnadszarpnięty przez ząb czasunajwyższy czasnie ma czasu (na coś) • o czasieod czasu do czasupo czasieprzed czasemrychło w czasswego czasuszkoda czasu i atłasuw czasach słusznie minionychw sam czasw swoim czasiewe właściwym czasiewyspać się za wszystkie czasywyścig z czasemz biegiem czasuza czasów (kogoś / czyichś) • za dawnych czasówzabijać czaszrobić na czasiść z duchem czasuszmat czasuczas ucieka, wieczność czeka
etymologia:
(1.2) prasł. *časъ (< praindoeur. *kēso-) → odcinek czasu[3]
(1.1) pochodne od (1.2)
(1.3) kalka z łac. tempus[4]
uwagi:
zob. też czas w Wikicytatach
zobacz też: polskie przysłowia o czasie
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Hasło „czas” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. Cały stadion kibicuje jednej, jedynej Polce i..., twitter.com, 8/6/2024
  3. Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.
  4. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 370.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) czas
(1.2) okres
odmiana:
przykłady:
(1.1) Òd tegò czasu móm co do ti domenë malińką niészmakã.Od tego czasu mam co do tej domeny maleńki niesmak.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła: