dwa

dwa (język polski)

dwie (1.1) sowy

dwaj (1.1) mężczyźni

dwa (1.1) jabłka

dwa (2.1)

wymowa:

IPA: [dva], AS: [dva], ​

​

znaczenia:

liczebnik główny (porządkowy: drugi • zbiorowy: dwoje)

(1.1) liczba 2

rzeczownik, rodzaj nijaki

(2.1) cyfra 2

(2.2) pot. eduk. ocena mierna

(2.3) daw. pot. eduk. ocena niedostateczna (w skali czterostopniowej)

odmiana:

(1.1) por. uwagi;

 

przypadek	mos	mzw/mrz/n	ż
mianownik	dwaj dwu / dwóch (+ D.)	dwa	dwie
dopełniacz	dwu / dwóch
celownik	dwu / dwom / dwóm
biernik	dwu / dwóch (+ D.)	dwa	dwie
narzędnik	dwoma / dwu		dwiema / dwoma / dwu
miejscownik	dwu / dwóch
wołacz	dwaj dwu / dwóch (+ D.)	dwa	dwie
w złożeniach: dwu-

(2.1-3) nieodm.,

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	dwa	dwa
dopełniacz	dwa	dwa
celownik	dwa	dwa
biernik	dwa	dwa
narzędnik	dwa	dwa
miejscownik	dwa	dwa
wołacz	dwa	dwa

przykłady:

(1.1) Przy stole stoją dwa krzesła. Na tych krzesłach siedzi dwóch panów (= siedzą dwaj panowie).

(1.1) Po jeziorze pływają dwie kaczki. Nakarmimy te dwie kaczki?

(2.1) Dwadzieścia jest zapisywane jako dwa-zero.

(2.2) Celina znowu otrzymała dwa z biologii.

(2.3) Mirek ma dwa z chemii i geografii na świadectwie.

składnia:

kolokacje:

(2.2) dwa z polskiego / z matmy • dostać / otrzymać / zarobić dwa • dwa minus / plus • dwa z plusem • dwa na szynach

synonimy:

(1.1) zapis arabski: 2; zapis rzymski: II

(2.2) mierny; pot. dwója, dwójka,

(2.3) niedostateczny; pot. dwója, dwójka, lufa, kosa, gała, gol, lacz, kapa, pała

antonimy:

hiperonimy:

(2.1) cyfra

(2.2) ocena

(2.3) ocena

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

licz. dwanaście, dwadzieścia, dwieście

zbiorowy: dwoje

rzecz. dwojaczki lm nmos, dwojenie n, dwójka ż, podwajanie n, zdwajanie n

czas. dwoić ndk., dwoić się ndk., podwoić dk.

przym. podwójny

przedr. dwu-

przysł. podwójnie

związki frazeologiczne:

bez dwóch zdań • druga strona medalu • dwa kroki • dwa kroki stąd • o dwa kroki stąd • dwa ognie • na dwoje babka wróżyła • trzymać dwie sroki za ogon • upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu • walczyć na dwa fronty

przysłowia: co dwie głowy, to nie jedna • chytry dwa razy traci • skąpy dwa razy traci • mądrej głowie dość dwie słowie

etymologia:

prasł. *dъva

uwagi:

• W rodzaju męskoosobowym używa się formy mianownika „dwaj” (np. dwaj chłopcy) lub dopełniacza z czasownikiem lp „dwóch” (np. dwóch chłopców), a w bierniku „dwóch”.
• W rodzaju żeńskim w odniesieniu do osób używa się w mianowniku i bierniku „dwie”.
• W rodzaju niemęskoosobowym w mianowniku i w bierniku używa się „dwa”
• W celowniku dla wszystkich rodzajów formy „dwóm” i „dwom” są równorzędne.
• Forma „dwu” w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku obecnie zanika; podobnie jak „dwóch” w mianowniku, bierniku i wołaczu łączy się z biernikiem.
• Forma „dwu” jest dawną formą dopełniacza, natomiast forma „dwóch” powstała pod wpływem wyrazów trzech, czterech, a także dopełniacza zaimków i przymiotników typu tych, dobrych
• Pierwotnie wyraz dwa był przymiotnikiem.
• Forma „dwóch” była niegdyś pisana jako dwuch (dwu + -ch). Obecna pisownia pochodzi od skojarzenia z wyrazami dwoje, dwoisty, dwojaki, dwoma, w których występuje litera o.
• por. duet • dwója • dwójka • dwójeczka • dwoisty • podwójny • dwojaki • para • parka • parować • dubel • dubler • dubeltowy

tłumaczenia:

(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: 2

• dolnołużycki: (1.1) dwa
• kaszubski: (1.1) dwa

źródła:

dwa (język dolnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

liczebnik główny

(1.1) 2

odmiana:

(1.1) m/ż,n: dwa/dwě, dweju, dwěma, dwa/dwě, dwěma, dwěma

przykłady:

(1.1) Tam stojtej dwa stoła. → Tam stoją dwa krzesła.

(1.1) Na pólu źěłatej dwě źowći. → Na polu pracuje dwoje dziewcząt.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

licz. porz. drugi

licz. dwóje

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) dla rzeczowników plurale tantum stosuje się liczebnik dwóje; zobacz też: Indeks:Dolnołużycki - Liczebniki

źródła:

dwa (język kaszubski)

wymowa:

znaczenia:

liczebnik główny

(1.1) dwa, 2

odmiana:

przykłady:

(1.1) Dwa stółczi. → Dwa stołki.

składnia:

kolokacje:

(1.1) dwanôsce • dwadzesce • dwasta

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

licz. dwòje

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) używa się przy rzeczownikach męskich nieosobowych i nijakich

(1.1) zobacz też: jeden • dwa • trzë • szterë • piãc • szesc • sétmë • òsmë • dzewiãc • dzesãc

źródła: