siedzieć
siedzieć (język polski)
edytuj- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
- (1.1) spoczywać na krześle, kanapie, ławie itp. tak, by ciężar ciała spoczywał na pośladkach
- (1.2) pot. przebywać w jakimś miejscu
- (1.3) pot. być aresztowanym, pozbawionym wolności
- (1.4) pot. zajmować się czymś
- (1.5) gw. (Bukowina) mieszkać[1]
- odmiana:
- (1.1-4) koniugacja VIIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik siedzieć czas teraźniejszy siedzę siedzisz siedzi siedzimy siedzicie siedzą czas przeszły m siedziałem siedziałeś siedział siedzieliśmy siedzieliście siedzieli ż siedziałam siedziałaś siedziała siedziałyśmy siedziałyście siedziały n siedziałom siedziałoś siedziało tryb rozkazujący niech siedzę siedź niech siedzi siedźmy siedźcie niech siedzą pozostałe formy czas przyszły m będę siedział,
będę siedziećbędziesz siedział,
będziesz siedziećbędzie siedział,
będzie siedziećbędziemy siedzieli,
będziemy siedziećbędziecie siedzieli,
będziecie siedziećbędą siedzieli,
będą siedziećż będę siedziała,
będę siedziećbędziesz siedziała,
będziesz siedziećbędzie siedziała,
będzie siedziećbędziemy siedziały,
będziemy siedziećbędziecie siedziały,
będziecie siedziećbędą siedziały,
będą siedziećn będę siedziało,
będę siedziećbędziesz siedziało,
będziesz siedziećbędzie siedziało,
będzie siedziećczas zaprzeszły m siedziałem był siedziałeś był siedział był siedzieliśmy byli siedzieliście byli siedzieli byli ż siedziałam była siedziałaś była siedziała była siedziałyśmy były siedziałyście były siedziały były n siedziałom było siedziałoś było siedziało było forma bezosobowa czasu przeszłego siedziano tryb przypuszczający m siedziałbym,
byłbym siedziałsiedziałbyś,
byłbyś siedziałsiedziałby,
byłby siedziałsiedzielibyśmy,
bylibyśmy siedzielisiedzielibyście,
bylibyście siedzielisiedzieliby,
byliby siedzieliż siedziałabym,
byłabym siedziałasiedziałabyś,
byłabyś siedziałasiedziałaby,
byłaby siedziałasiedziałybyśmy,
byłybyśmy siedziałysiedziałybyście,
byłybyście siedziałysiedziałyby,
byłyby siedziałyn siedziałobym,
byłobym siedziałosiedziałobyś,
byłobyś siedziałosiedziałoby,
byłoby siedziałoimiesłów przymiotnikowy czynny m siedzący, niesiedzący ż siedząca, niesiedząca siedzące, niesiedzące n siedzące, niesiedzące imiesłów przysłówkowy współczesny siedząc, nie siedząc rzeczownik odczasownikowy siedzenie, niesiedzenie
- przykłady:
- (1.1) Marek siedzi na fotelu i ogląda film.
- (1.2) Mój sąsiad jest na bezrobociu i cały czas siedzi w domu.
- (1.3) Siedział trzy lata i wyszedł w zeszłym tygodniu.
- składnia:
- (1.4) + w czymś
- kolokacje:
- (1.4) siedzieć w znaczkach → zajmować się filatelistyką
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. siedzenie n, zasiedzenie n, siedzisko m, odsiadka ż, nasiadówka ż, posiedzenie n, wysiadywanie n, przesiadywanie n, przesiadka ż, siądnięcie n, siad mrz
- czas. wsiadać, zasiedzieć się dk., usiąść dk., usiedzieć dk., posiedzieć dk., wysiedzieć dk., wysiadywać ndk., przesiąść się dk., przesiadać się ndk., przesiadywać ndk., usiedzieć dk., usadzać ndk., odsiedzieć dk., odsiadywać ndk., przysiąść dk., podsiąść dk., podsiadywać ndk., dosiąść się dk., siadać ndk.
- wykrz. siad
- przym. siedzący
- związki frazeologiczne:
- miejsce siedzące • podcinać gałąź, na której się siedzi • siedzieć cicho • siedzieć cicho jak mysz pod miotłą • siedzieć jak mumia • siedzieć jak na szpilkach / siedzieć jak na gwoździach • siedzieć jak na niemieckim kazaniu / siedzieć jak na tureckim kazaniu • siedzieć komuś na ogonie • siedzieć na dupie • siedzieć w garach • siedzieć na jajach • siedzieć na walizkach • siedzieć na zderzaku • siedzieć po turecku • siedzieć w kieszeni • siedzieć za kratkami • siedzieć z założonymi rękoma • siedź w kącie, a znajdą cię
- uwagi:
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) rri
- angielski: (1.1) sit; (1.3) do time, serve time, be in for something
- baskijski: (1.1) eserita egon; (1.2) egon
- białoruski: (1.1) сядзець
- chiński standardowy: (1.1) 坐 (zuò)
- chorwacki: (1.1) sjediti
- czeski: (1.1) sedět
- dolnołużycki: (1.1) sejźeś
- duński: (1.1) sidde; (1.3) sidde i fengsel
- elfdalski: (1.1) sittja
- esperanto: (1.1) sidi; (1.2) sidi
- fiński: (1.1) istua
- gruziński: (1.1) ზის
- hiszpański: (1.1) estar sentado; (1.2) estar, permanecer
- ido: (1.1) sidar
- irlandzki: (1.1) suí
- islandzki: (1.1) sitja; (1.2) sitja
- jaćwieski: (1.1) sid
- japoński: (1.1) 座る
- jidysz: (1.1) זיצן (zicn)
- kaszubski: (1.1) sedzec
- litewski: (1.1) sėdėti; (1.3) sėdėti
- luksemburski: (1.1) sëtzen
- łaciński: (1.1) sedeo
- macedoński: (1.1) седи
- niderlandzki: (1.1) zitten
- niemiecki: (1.1) sitzen; (1.2) sitzen, hocken; (1.3) sitzen
- norweski (bokmål): (1.1) sitte
- norweski (nynorsk): (1.1) sitje
- osetyjski: (1.1) бадын
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- północnolapoński: (1.1) čohkkát
- rosyjski: (1.1) сиде́ть; (1.2) сиде́ть; (1.3) сиде́ть
- rumuński: (1.1) ședea
- serbski: (1.1) седети
- slovio: (1.1) sidit (сидит)
- słoweński: (1.1) sedeti
- suahili: (1.1) kaa
- szwedzki: (1.1) sitta
- ukraiński: (1.1) сидіти
- węgierski: (1.1) ül
- włoski: (1.1) sedere
- źródła:
- ↑ Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 195; dostęp: 26 listopada 2018.
- ↑ Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, wyd. dziewiąte, Wydawnictwo Tomasz Strutyński, Kraków 2002, s. 33.