trzy
trzy (język polski)Edytuj
- znaczenia:
liczebnik główny (porządkowy: trzeci • zbiorowy: troje)
rzeczownik, rodzaj nijaki
- odmiana:
- (1.1)
- przykłady:
- (1.1) Przy stole stoją trzy krzesła. Na tych krzesłach siedzi trzech panów (= siedzą trzej panowie).
- (1.1) Na jeziorze pływają trzy kaczki. Nakarmimy te trzy kaczki?
- (2.1) Wykaligrafowałem na okładce ozdobne trzy.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) Trzej Królowie
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. trzeci mos/mrz, trojak mrz, trójka ż, trójeczka ż, trójca ż, trojaczek m, potrajanie n, trojenie n, trojaczki nmos, Trjan m, Trojak m, trójniak m, trójnik m, troistość ż, trojakość ż, potrójność ż
- czas. troić się, potrajać, potroić, roztroić, roztrajać
- przym. potrójny, trojaki, troisty, trzeci
- przysł. potrójnie, trojako, troiście
- licz. troje, trzeci, trojaki
- tem. słow. trój-, trzecio-, trzy-
- związki frazeologiczne:
- bredzić trzy po trzy / klepać trzy po trzy / mówić trzy po trzy / pleść trzy po trzy • do trzech razy sztuka • dzień trzech wiedźm • gdzie dwóch Polaków, tam trzy zdania • płot trzy lata, kot trzy płoty, koń trzy koty • trzy mądre małpy • trzy karty • u dobrego męża żoneczka jak róża, a u złego draba we trzy lata baba • wtrącać swoje trzy grosze
- etymologia:
- uwagi:
- W rodzaju męskoosobowym używa się formy mianownika „trzej” (np. trzej chłopcy) lub dopełniacza z czasownikiem lp „trzech” (np. trzech chłopców), a w bierniku „trzech”.
- W rodzaju niemęskoosobowym używa się w mianowniku i bierniku „trzy”.
- Pierwotnie wyraz trzy był przymiotnikiem[1].
- zobacz też: jeden • dwa • cztery • pięć • sześć • siedem • osiem • dziewięć • dziesięć
- por. tercet • trio • trója • trójka • trojka • trójeczka • trojaki • potrójny • troić • potroić
- tłumaczenia:
- (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: 3
- źródła:
- ↑ Jan Miodek, Jest 500 milionów, 3 miliony korzystały, „Polski w Niemczech. Pismo Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego” nr 6/2018, s. 106.