skóra (język polski) edytuj

 
ludzka skóra (1.1)
 
gadzia skóra (1.1)
 
skóry (1.2)
 
skóra (1.3) pomarańczy
 
skóra (1.4)
wymowa:
?/i, IPA[ˈskura], AS[skura]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) anat. zewnętrzna powłoka ciała kręgowców; zob. też skóra w Wikipedii
(1.2) surowiec otrzymywany z wyprawionej skóry (1.1) niektórych zwierząt; zob. też skóra (surowiec) w Wikipedii
(1.3) zewnętrzna powłoka owocu, chleba itp.
(1.4) pot. kurtka lub inna część garderoby ze skóry (1.2)
(1.5) przen. o własnym życiu, zdrowiu, bezpieczeństwie[1]
(1.6) slang. zwłoki ludzkie
(1.7) daw. gw. więz. portfel, pugilares[2]
odmiana:
(1.1-7)
przykłady:
(1.1) Włosy porastają prawie całą powierzchnię skóry człowieka.
(1.2) Powinieneś kupić sobie porządne buty ze skóry.
(1.3) Jabłka obrać ze skóry i usunąć gniazda nasienne.
(1.4) Z samochodu wysiadł facet w skórze.
(1.6) Ciało zmarłego w pogotowiu nazywa sięskórą”. Za jedną skórę płaci się dziś 1200-1800 [3].
(1.6) Nazywanie zmarłychskóramipojawiło się w łódzkim pogotowiu już na początku lat dziewięćdziesiątych[4].
składnia:
kolokacje:
(1.1) skóra właściwa, zapalenie skóry • sucha / tłusta skóra
(1.2) odzież / pasek / rękawiczki / torba / buty ze skóry
(1.3) obierać / obrać ze skóry
(1.4) nosić / założyć skórę
(1.5) własna skóra
(1.6) łowca skór
synonimy:
(1.3) skórka
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. naskórek m, skórowanie n, oskórowanie n, skórzak m
zdrobn. skórka ż
czas. skórować ndk., oskórować dk.
przym. skórny, skórzasty, skórzany, skórkowy, podskórny
związki frazeologiczne:
bać się o swoją skórębyć w skórzeczuć coś przez skórędać w skórę / dostać w skórędbać o własną skórędobrać się do skórydoświadczyć na własnej skórze / przekonać się na własnej skórze / poznać na własnej skórzedrogo sprzedać swoją skórę / nie sprzedać tanio swojej skórydrzeć skórę / zdzierać skórę / łupić ze skóry / obdzierać ze skórydzielić skórę na niedźwiedziugęsia skóramieć cienką skórę / mieć grubą skórę / mieć twardą skóręmieć diabła za skórąna wołowej skórze by nie spisałnie chcieć być w skórzeprzetrzepać skórę / wygarbować skórę / wyłoić skóręratować własną skóręskóra cierpnieskóra, fura i komóra / fura, skóra i komóraskóra i kościsztuczna skórawejść w czyjąś skóręwilk w owczej skórzewychodzić ze skóry / wyłazić ze skórywyskakiwać ze skóryzajść za skórę / zalać sadła za skórę / zaleźć za skóręzapłacić własną skórąleżeć jak skóra z diabłaprzysłowia: biały z czarną skórą ponad wszystkie konie górąjeszcze skóra na baranie, a już rzeźnik pije na nię[5] (sic!)
etymologia:
prasł. *skorapowłoka, dosł. to, co się odcina, oddziela, utworzone od praindoeur. *(s)ker-ciąć[6]
por. kora
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Hasło „skóra” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 298.
  3. wyborcza.pl
  4. Makabryczny słownik „łowców skór”
  5. Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 4/1951, s. 5.
  6.   Hasło „skóra” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.