życie (język polski) edytuj

wymowa:
?/i, IPA[ˈʒɨʨ̑ɛ], ASyće], zjawiska fonetyczne: zmięk.
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) biol. zespół procesów zachodzących w organizmie żywym lub jego poszczególnych częściach; zob. też życie w Wikipedii
(1.2) utrzymanie, wyżywienie
(1.3) czas życia (1.1)
(1.4) w grach komputerowych: punkt na liczniku, odejmowany, gdy gracz popełni duży błąd, przy czym utrata wszystkich punktów powoduje zakończenie gry
(1.5) przen. przebieg i sposób bytowania, istnienia

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) Ms. lp od: żyto
(2.2) Ms. i W. lp od: żyt
odmiana:
(1.1-5)
przykłady:
(1.1) Na tym polega gra aktorki. Nosisz w sobie swoje życie, ale też wszystkie życia postaci, w które się wcieliłaś[1].
(1.2) Żądam podwyżki! Ta głodowa pensja nie starcza mi na życie!
(1.4) Gracz ma na początku pięć żyć, może zdobywać nowe, zbierając bonusy.
(1.5) Przeorysza uwielbia opowiadać o życiu klasztoru.
składnia:
kolokacje:
ujść z życiem • zachować przy życiu • sytuacja wzięta z życia • kochać nad życie
synonimy:
(1.1) egzystencja, wegetacja, żywot, byt, istnienie; gw. (Śląsk Cieszyński) żywobyci
(1.2) utrzymanie
antonimy:
(1.1) śmierć
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. życiowy, żywy, żyw
przysł. życiowo
czas. przeżyć, żyć, odżywać ndk., odżyć dk., ożywiać ndk., ożywić dk., ożywać ndk., ożyć dk.
rzecz. życiówka ż, żyt mrz
związki frazeologiczne:
dać znak życiajesień życianad życieobrzydzać życie / zatruwać życiepan życia i śmiercipieskie życierozstać się z życiemtakie jest życietrup za życiawchodzić w życiezarabiać na życieżycie wieczneżycie pozagroboweżycie przyszłeżycie polityczneżycie kulturalneżycie seksualneżycie na kocią łapężycie nie głaszcze kogoś po głowie
etymologia:
pol. żyć + -cie < prasł. *žitьje < prasł. *žiti + *-t- + *-ьje[2]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Jeanne Moreau, wywiad w filmie dokumentalnym „Jeanne Moreau, wyzwolona”
  2. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 342.