Podobna pisownia Podobna pisownia: zyczycc

żyć (język polski) edytuj

wymowa:
?/i, IPA[ʒɨʨ̑], AS[žyć]
homofon: rzyć
?/i
znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany

(1.1) bytować w jakichś warunkach
(1.2) obcować z kimś
(1.3) istnieć w sposób właściwy organizmom żywym
(1.4) trwać
(1.5) pot. obcować z kimś seksualnie[1]
odmiana:
(1.1-5) koniugacja Xa
przykłady:
(1.1) Mój sąsiad żyje w biedzie.
(1.2) Bohaterowie powieści żyją w zgodzie.
(1.3) Moja babcia żyła 80 lat.
(1.4) Jan Paweł II zawsze będzie żył w naszej pamięci.
składnia:
(1.5) żyć z + N. (kimś)
kolokacje:
(1.1) żyć o chlebie i wodzie
synonimy:
(1.1) istnieć, egzystować, przebywać
(1.2) współżyć
(1.4) trwać, zachowywać się
antonimy:
(1.3) umrzeć
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. życie n, żywot m, żyt mrz
czas. przeżyć dk., przeżywać ndk., wyżyć, ożyć dk., ożywiać ndk., odżyć dk., odżywać ndk.
przym. żywy, życiowy
przysł. życiowo, żywcem
związki frazeologiczne:
choć głodno i chłodno, ale żyjem swobodnoniech żyje! • żyć dla siebieżyć dniem dzisiejszymżyć jak pączek w maśleżyć jak pies z kotemżyć na kartę rowerową / żyć na kocią łapężyć na kryjażyć na wiarężyć na wysokiej stopieżyć nie umieraćżyć pełną piersiążyć ponad stanżyć swoim życiemżyć własnym życiemżyć z dnia na dzieńżyć z godziny na godzinężyć z pracy własnych rąkżyjący trup
etymologia:
prasł. *žiti (*živǫ) → żyć, od praindoeur. *gei̯- → żyć[3]
por. scs. жити (žiti), czes. žít, ros. жить (žit’), t. litew. gyti, łac. vivo, gr. βιόω (bióō)[3]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2.   Porada „W średniowieczu żyto w ciemnocie...” w: Poradnia językowa PWN.
  3. 3,0 3,1 Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.