oświecenie

oświecenie (język polski)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) filoz. koncepcja uwypuklająca rolę rozumu i wiedzy, dominująca w filozofii europejskiej od końca XVII w.

(1.2) kult. okres w kulturze europejskiej od końca XVII w., związany z dominacją idei oświeceniowych; zob. też Oświecenie (epoka) w Wikipedii

(1.3) osiągnięcie świadomości, poznanie prawdy

(1.4) kult. szerzenie wiedzy, osiągnięcie postępu

(1.5) rel. w religiach Wschodu: stan osiągnięty przez wytrwałą medytację; zob. też Oświecenie (religie Wschodu) w Wikipedii

(1.6) przest. oświata

(1.7) daw. wykształcenie

(1.8) daw. oświetlenie

(1.9) sprawienie, że coś staje się rozświetlone

odmiana:

(1.1-9)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	oświecenie	oświecenia
dopełniacz	oświecenia	oświeceń
celownik	oświeceniu	oświeceniom
biernik	oświecenie	oświecenia
narzędnik	oświeceniem	oświeceniami
miejscownik	oświeceniu	oświeceniach
wołacz	oświecenie	oświecenia

przykłady:

(1.1) W opozycji do oświecenia pojawiła się ideologia konserwatywna.

(1.2) Dynamiczny rozwój literatury rosyjskiej nastąpił w okresie oświecenia pod koniec XVIII w.

(1.3) Według św. Augustyna: wiedzy, o którą na próżno zabiegamy przyrodzonymi władzami naszego umysłu, Bóg udziela duszy drogą oświecenia.

(1.5) Nieco bliższe (choć wciąż niewystarczające) są opisy oświecenia, dokonane przez ludzi, którzy twierdzą, że go doświadczyli.

(1.6) Terminy te nie zostały dotrzymane, ale już w maju wszystkie biura Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego przeprowadzono do nowego gmachu.

(1.9) Nagłe ożywienie krajobrazu spowodowane było oświeceniem stoków przez słońce.

składnia:

(1.3) oświecenie + D.

kolokacje:

(1.1) zwolennik oświecenia

(1.2) europejskie / polskie / szkockie / wczesne / późne oświecenie • człowiek / myśliciel / czasy / epoka / okres / dialektyka / publicystyka oświecenia • w duchu oświecenia

(1.3) duchowe / nagłe oświecenie • stan oświecenia • doznać / poszukiwać oświecenia • osiągnąć oświecenie

(1.4) oświecenie ludu • poziom oświecenia

(1.5) osiąganie / osiągnięcie / stan oświecenia • osiągnąć / osiągać oświecenie • dążyć do oświecenia

(1.6) Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego

synonimy:

(1.2) war. Oświecenie

(1.4) postęp

(1.5) war. Oświecenie

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. oświecanie n, oświeciciel mos, oświecicielka ż, oświeceniowiec mos, oświeceniowość ż, oświecony mos

czas. oświecać ndk., oświecać się ndk., oświecić dk.

przym. oświeceniowy, oświecony, świetlny

przysł. oświeceniowo

skr. oświec., Oświec.

związki frazeologiczne:

etymologia:

rzecz. odczas. od oświecić

uwagi:

zwykle w lp

tłumaczenia:

(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: oświata

(1.7) zobacz listę tłumaczeń w haśle: wykształcenie

(1.8) zobacz listę tłumaczeń w haśle: oświetlenie

• angielski: (1.1) enlightenment; (1.2) Age of Enlightenment
• francuski: (1.2) siècle des Lumières m
• portugalski: (1.1) iluminismo m
• tuvalu: (1.3) fakamalamalamāga, fakamalamalamatuga, fakamalamalamamaiga
• włoski: (1.1) illuminismo m; (1.2) illuminismo m

źródła: