miasto (język polski) edytuj

 
miasto (1.1)
 
miasto (1.3)
wymowa:
?/i, IPA[ˈmʲjastɔ], AS[mʹi ̯asto], zjawiska fonetyczne: zmięk.i → j 
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) adm. znaczny obszar gęsto zabudowany, będący skupiskiem ludności wykonującej zawody nierolnicze, a który otrzymał prawa miejskie; zob. też miasto w Wikipedii
(1.2) pot. przen. ogół mieszkańców miasta (1.1)
(1.3) pot. centrum, główne miejsce miasta (1.1)
(1.4) pot. władze administracyjne miasta (1.1)
(1.5) st.pol. miejsce[1]
(1.6) gw. (Bukowina) targ[2]

przyimek

(2.1) przest. zamiast
odmiana:
(1.1-5)
(1.2-4)
przykłady:
(1.1) Do miasta dziś przyjechał cyrk.
(1.2) Całe miasto wyległo na rynek.
(1.3) Muszę pojechać na miasto i załatwić kilka rzeczy.
(2.1) W czas zaś czegoś użyć, tj. być rozumnie rozumnym, w czas coś uczuć to znaczy mieć dwa serca miasto jednegoprzed czasem to jest fanfaronadapo czasie to jest śmieszność[3].
składnia:
kolokacje:
(1.1) być / bywać / zamieszkać / mieszkać / pomieszkiwać / żyć / pracować / urodzić się / umrzeć / osiedlać się / osiedlić się w jakimś mieście • wyjeżdżać / wyjechać / jechać / dojechać / udać się / wprowadzać się / wprowadzić się do jakiegoś miasta • przyjeżdżać / przyjechać / jechać / wyprowadzać się / wyprowadzić się z jakiegoś miasta • być / stać się mieszkańcem / mieszkanką jakiegoś miasta • mieszkaniec / mieszkanka jakiegoś miasta • droga / ulica / plac / dom / budynek / mieszkanie / siedziba w jakimś mieście • pochodzić z jakiegoś miasta • przeprowadzać się / przeprowadzić się do jakiegoś miasta • miasto powiatowe / wojewódzkie / stołecznemiasto-państwowolne miastoWolne Miasto Gdańsk
(1.3) jechać na / w miasto / do miasta • plan miasta
synonimy:
(1.1) książk. gród
(1.3) centrum
(1.4) magistrat
antonimy:
(1.1) wieś
(1.3) peryferia, przedmieście
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. mieszczuch m, mieszczanin m, mieszczanka ż, miejsce n, miastowy m, Miasto m
zdrobn. miasteczko n, mieścina ż
czas. mieścić, umieścić
przym. miejski, miastowy, miasteczkowy, mieszczański
związki frazeologiczne:
jechać do miastamiasto umarłychmiasto widmo
etymologia:
(1.1-5) niejasna, ale słowo mocno związane ze słowem: miejsce
(2.1) miast + to
uwagi:
tłumaczenia:
(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: miejsce
(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: targ
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: zamiast
źródła:
  1. Kazimierz Bukowski, Biblia a literatura polska, WSiP, Warszawa 1984, s. 37.
  2. Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 137; dostęp: 26 listopada 2018.
  3. Zygmunt Krasiński Listy do Jerzego Lubomirskiego, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 68.