bania

To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 3 lip 2023. Od tego czasu wykonano 2 zmiany, które oczekują na przejrzenie.
 
bania (1.1)
 
bania (1.9) os
 
bania (1.10)
wymowa:
IPA[ˈbãɲa], AS[bãńa], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.-ni…
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) gw. (Mazury, Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk i Zaolzie) dynia[1][2][3]
(1.2) pot. głowa
(1.3) wschodnioeuropejska łaźnia parowa; zob. też bania (łaźnia) w Wikipedii
(1.4) gw. więz. wódka
(1.5) uczn. stud. ocena niedostateczna
(1.6) naczynie, duża bańka
(1.7) st.pol. źródło lecznicze
(1.8) st.pol. kopalnia soli
(1.9) gw. (Śląsk Cieszyński i Zaolzie)[4] gniazdo os lub szerszeni
(1.10) archit. gw. (Śląsk Cieszyński i Zaolzie) kopuła
(1.11) gw. (Śląsk Cieszyński i Zaolzie) siarczysty policzek, mocne uderzenie
(1.12) gw. (Zaolzie)[5] guz
(1.13) gw. (Bukowina) łazienka[6]

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D. lp od: banie (się)
odmiana:
(1.2)
przykłady:
(1.2) Ale mnie bania boli po wczorajszej balandze.
(1.4) On jest na bani.On jest nietrzeźwy.
(1.5) Niby geniusz, a ma gołe banie.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.2) baniak
(1.13) baja[6], wanna[6]
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. banieczka ż, baniak m, bannik mos, zabaniak mrz, bańka ż
związki frazeologiczne:
na banisranie w banięgłowa jak bania, a mózgu nic
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: dynia
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: głowa
  • hiszpański: (1.5) cate m
źródła:
  1. Cieszyński słownik gwarowy, Józef Golec, Macierz Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1989.
  2. Mały słownik gwary śląskiej, w: Marek Szołtysek, Górny Śląsk. Przewodnik po regionie, Bielsko-Biała 2005, s. 247-306, ISBN 83-7304-461-2.
  3. Zagadki, zapisała A. Satkiewiczówna, w: Z gwary warmińskiej i mazurskiej, „Poradnik Językowy” nr 5/1951, s. 29.
  4. Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego, red. Jadwiga Wronicz, Galeria „Na Gojach”, Ustroń 2010, ISBN 978-83-60551-28-8.
  5. Zachodniocieszyński słownik gwarowy, Władysław Milerski, Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej, Czeski Cieszyn 2009, ISBN 978-80-87281-02-4.
  6. 6,0 6,1 6,2 Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 29; dostęp: 24 października 2018.
 
bania (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) dynia
(1.2) żart. duża głowa, szczególnie łysa
odmiana:
przykłady:
(1.1) Òn to głowã jak bania.On to ma głowę jak dynia.
(1.2) baniã jak wrëk.Ma głowę jak brukiew.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. baniowati
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
 
bania (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
bȧnja
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bania, dynia[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1.   Józef Latosiński, Monografia miasteczka Wilamowic: na podstawie źródeł autentycznych: z ilustracyami i mapką, Drukarnia Literacka pod zarządem L. K. Górskiego, Kraków 1909, s. 282.