Wikisłownik

ognisko

ognisko (język polski)

edytuj
 
ognisko (1.1)
 
ognisko (1.2)
 
ognisko (1.2)
 
ognisko (1.3) zwierciadła
 
elipsa i jej ogniska (1.4)
wymowa:
​?/i, IPA: [ɔɟˈɲiskɔ], AS: [oǵńisko], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) ułożony, płonący stos drewna
(1.2) pot. zabawa, impreza przy ognisku (1.1)
(1.3) opt. punkt na zewnątrz soczewki lub zwierciadła, w którym skupiają się przechodzące przez nią promienie; zob. też ognisko (optyka) w Wikipedii
(1.4) geom. punkt krzywej stożkowej, określający ją przez odpowiedni stosunek odległości jej punktów od kierownicy i tego punktu
(1.5) przest. miejsce, na którym rozpala się ogień; także: ogień palący się w tym miejscu
(1.6) miejsce, w którym coś się zaczyna lub z którego się rozprzestrzenia
odmiana:
(1.1-6)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikogniskoogniska
dopełniaczogniskaognisk
celownikogniskuogniskom
biernikogniskoogniska
narzędnikogniskiemogniskami
miejscownikogniskuogniskach
wołaczogniskoogniska
przykłady:
(1.1) W lasach nie wolno palić ognisk.
(1.2) We wtorek urządzamy ognisko klasowe.
(1.3) Jeśli położyć papier w ognisku soczewki, to po pewnym czasie promienie słońca mogą go zapalić.
(1.4) Ogniskiem okręgu jest jego środek.
(1.6) Uzasadniona jest retroaktywna kwalifikowalność kosztów poniesionych przez Łotwę ze skutkiem od dnia notyfikacji ognisk choroby oraz przez Litwę i Białoruś ze skutkiem od dnia rozpoczęcia działań nadzorczych (…)[1]
składnia:
(1.6) ognisko + D.
kolokacje:
(1.1) ognisko płonie • palić ognisko
(1.6) ognisko choroby / chorobowe / epidemii / zarazy / pomoru • ognisko wojny / rewolucji / szaleństwa
synonimy:
(1.6) zarzewie
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. ogień m, ogniskowa ż, ogniskowanie n, zogniskowanie n
czas. ogniskować, zogniskować
przym. ogniskowy
związki frazeologiczne:
na św. Annę mrowiska, szukaj w zimie ogniska • ognisko domowe
etymologia:
(1.1) pol. ogień + -isko
(1.3) od (1.1), gdyż skupienie wiązki światła w soczewce skupia jego energię
(1.4) od (1.3)
(1.6) od (1.1)[2]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Decyzja wykonawcza Komisji Europejskiej z 2 sierpnia 2013 r., Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 213/22.
  2. ↑ Stanisław Skorupka, Przenośnie z zakresu pojęć lekarskich, „Poradnik Językowy” nr 1/1948, s. 13.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=ognisko&oldid=8320678”