fasola (język polski) edytuj

 
fasola (1.1)
 
fasola (1.2) w ziarnach
 
fasola (1.2) w strąkach
wymowa:
?/i, IPA[faˈsɔla], AS[fasola]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bot. Phaseolus L.[1], roślina uprawna z rodziny bobowatych; zob. też fasola w Wikipedii
(1.2) spoż. kulin. nasiona lub całe strąki fasoli (1.1); t. potrawa z nich przyrządzona
(1.3) środ. uczn. i przestępcze człowiek nieporadny[2]
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Na działce uprawiamy dwie odmiany fasoli.
(1.2) Na obiad ugotujemy dziś fasolę.
składnia:
kolokacje:
(1.1) strąki / nasiona fasoli • fasola karłowafasola szparagowafasola zwykłahodować / uprawiać / siać / sadzić / pielić / podpierać / pielęgnować / zrywać fasolę • fasola wschodzi / kiełkuje / rośnie / wspina się / pnie się / kwitnie / owocuje / dojrzewa / usycha / zamiera / więdnieuprawa fasoli • odmiana fasoli • choroba fasoli • szkodniki fasoli • korzeń / pęd / liść / łodyga / kwiat / strąk / nasiono / ziarno fasoli • fasola ozdobnarządek / grządka / zagon / pole fasoli
(1.2) fasola jaś • fasola drobna / średnia / gruba / biała / czerwona / czarnagotować / ugotować / przyrządzić / przyrządzać / jeść / jadać fasolę • fasola w ziarnach / w strąkach • fasola gotowana / ugotowanafasola czarne oczko
synonimy:
(1.2) gw. (Poznań) biały groch[3][4], gw. (Poznań) szablak[4], gw. (Warszawa) szablasty groch[4], gw. (Kraków) fazola[4], lud. groch[4], gw. (Lwów) szabelbonik[4]
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) roślina warzywna[5]
(1.2) warzywo strączkowe[5]
hiponimy:
(1.2) fasola szparagowa[6]
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. fasolówka ż, fasolowa ż
zdrobn. fasolka ż
czas. przyfasolić
przym. fasolowy
przysł. fosolowo
związki frazeologiczne:
siej groch i fasolę, gdy księżyc maleje, zbytnio się śpieszy ten, co wcześniej siejewysoki jak topola, a głupi jak fasolaz kapusty brzuch tłusty, z fasoli brzuch boli
etymologia:
ukr. фасоля[7]
uwagi:
(1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Hasło „Phaseolus” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2. Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” nr 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 236.
  3. Antoni Danysz, Odrębności słownikarskie kulturalnego języka polskiego w Wielkopolsce w stosunku do kulturalnego języka w Galicyi, „Język Polski” nr 8–10, s. 245.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Kazimierz Nitsch, Odrębności słownikowe Poznania, Krakowa, Warszawy, „Język Polski” nr 8–10, s. 266.
  5. 5,0 5,1 Zofia Dobrakowska-Kopecka, Kazimiera Pyszkowska, Warzywa z mojego ogródka, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, s. 161.
  6. Zofia Dobrakowska-Kopecka, Kazimiera Pyszkowska, Warzywa z mojego ogródka, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, s. 164.
  7. Hasło „fasola” w: Wielki słownik języka polskiego PWN, red. Stanisław Dubisz, t. I, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018, ISBN 978–83–01–19910–4, s. 929.