קענען (jidysz)

edytuj
 
(4.1) זיי קענען זיך
transliteracja:
YIVO: kenen; polska: kenen
wymowa:
IPA/ˈkɛnɛn/; IPA[ˈkɛnən]
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) znać

czasownik modalny

(2.1) móc, potrafić, umieć, być w stanie

rzeczownik, rodzaj nijaki

(3.1) umiejętność, znajomość, wiedza[1][2]

czasownik zwrotny

(4.1) קענען זיךznać się (z kimś)
(4.2) קענען זיךznać się (na czymś)
odmiana:
(1) lp איך קען, דו קענסט, ער / זי / עס קעןlm מיר קענען, איר קענט, זיי קענען ‖ fp האָבן + געקענט
(2) lp איך קען, דו קענסט, ער / זי / עס קעןlm מיר קענען, איר קענט, זיי קענען ‖ fp האָבן + געקענט / געקאָנט[3]
(4) lp איך קען, דו קענסט, ער / זי / עס קעןlm מיר קענען, איר קענט, זיי קענען ‖ fp האָבן + געקענט
przykłady:
(1.1) איך קען ניט קיין וואָרט אויף יאַפּאַניש.‏ → Nie znam ani słowa po japońsku.
(2.1) קען ער שוין לייענען?‏ → Czy on już umie czytać?
(2.1) עס קען זײַן אַז ער איז דאָ.‏ → Możliwe, że on tu jest[4].
(2.1) עס קען ניט זײַן.‏ → To niemożliwe., Nie może być[5].
składnia:
(1.1) B. + קענען → znać + B.
(2.1) bezok. + קענען → móc / potrafić + bezok.
(4.2) קענען זיך אויףznać się na + Ms.[5]
kolokacje:
(1.1) קענען ענגלישznać (język) angielski
(1.1) קענען עבֿריznać pismo hebrajskie, umieć czytać (po hebrajsku)[6]
(2.1) טאָן וואָס מע קען → zrobić (wszystko), co możliwe / co się da[4]
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. קענטעניש, קענער
czas. אָנערקענען, באַקענען, דערקענען
przym. קענטיק, קענטלעך
przysł. קענטיק
związki frazeologiczne:
ניט קענען קיין צלם פֿון קיין אַלףbyć analfabetą / nieukiem
קענצייכןznak szczególny, znak rozpoznawczy
etymologia:
(1.1) śwn. kennen, por. niem. kennen[7]
(2.1) śwn. künnen, por. niem. können[8]
uwagi:
Wariant: קאָנען (konen).
źródła:
  1.   Hasło „קענען” w: Александр М. Солдатов, Большой идиш-русский словарь, 2003–2009.
  2.   Hasło „קענען” w: Борис Вайнблат, Идиш-русский словарь, 2008, s. 617.
  3. Hasło „kénen” w: Ronald Lötzsch, Jiddisches Wörterbuch, Duden, Mannheim, Lipsk, Wiedeń, Zurych 1992, ISBN 341106241X, s. 101.
  4. 4,0 4,1   Hasło „קענען” w: Uriel Weinreich, Modern English-Yiddish, Yiddish-English dictionary, YIVO Institute for Jewish Research, Nowy Jork 1968, s. 417.
  5. 5,0 5,1   Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273, s. 562.
  6.   Hasło „קענען” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English-Hebrew dictionary, opublikowane przez autora, Nowy Jork 1925, s. 464.
  7.   Hasło „kennen” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.
  8.   Hasło „können” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.