zima

To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 26 lis 2023. Od tego czasu wykonano 1 zmianę, która oczekuje na przejrzenie.
Podobna pisownia Podobna pisownia: zimązīma
 
zima (1.1)
wymowa:
?/i, IPA[ˈʑĩ.ma], ASĩ.ma], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) najchłodniejsza z 4 astronomicznych (lub 6 klimatycznych) pór roku; zob. też zima w Wikipedii
(1.2) daw. w lm: lataw odniesieniu do wieku jakiejś osoby lub czasu trwania czegoś
odmiana:
(1.1)
(1.2)
przykłady:
(1.1) Po jesieni przyszła zima.
(1.2) Staruszek liczył już sobie 84 zimy.
składnia:
kolokacje:
(1.1) bezśnieżna / biała / ciepła / łagodna / mroźna / mokra / ostra / surowa / tęga zima • idzie / nadchodzi / nastała zima • zima ustępuje / kończy sięszykować się / przygotowywać się do zimy • zima stuleciaokres zimy • atak / nawrót / powrót zimy • zimą / w zimie[1]
synonimy:
antonimy:
(1.1) lato
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. zimownik mzw/mos, zimowla ż, zimowlina ż, zimowisko n, zimówka ż, zimowit m, zimno n, zimnica ż, ozimina ż, zimowanie n, przezimowanie n, zimówka ż, zimne n
czas. zimować ndk., przezimować dk.
przym. zimowy, zimny, pozimowy, przedzimowy, ozimy
przysł. zimowo, zimą, zimno
związki frazeologiczne:
panuje zimazima daje się we znakizima skręciła karkzima w mieściezima za pasemzima zaskoczyła drogowcówprzysłowia: deszcze Michałowe prawią w zimie powietrze zdroweFabian i Sebastian gdy mróz dadzą, srogą zimę przyprowadzągdy październik mocno trzyma, zwykle potem ostra zimagdy Trzech Króli mrozem trzyma, będzie jeszcze długa zimagdy w Gromniczną z dachu ciecze, zima jeszcze się przewleczegdy w Katarzynę zima, śnieg nie poleży, mróz nie potrzymagromnica – zimy połowicajeżeli ciepło w dzień świętego Piotra, to zima do Wielkiejnocy potrwakiedy Gromniczna zimę traci, to święty Maciej ją wzbogacikto latem pracuje, zimą głodu nie czujekwiecień plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę latana Gromnicę – masz zimy połowicęna świętą Annę mrowiska, szukaj w zimie ogniskana świętego Grzegorza idzie zima do morzana świętego Pawła połowa zimy przepadłanie pamięta krowa zimy, kiedy się lata doczekaod Grzegorza zima idzie do morzapamiętaj, że Gromnica, to już zimy połowica, ale żadna też nowina, gdy dopiero się zaczynauratuj węża zimą, ukąsi cię latemUrszula jaka, cała zima taka
etymologia:
prasł. *zima → zima, chłodna pora roku < praindoeur. *ǵʰei-m- → zima • por. litew. žiema, łot. ziema, gr. χεῖμα (cheîma), łac. hiems[2], sanskr. हिम (hima)
uwagi:
zobacz też: przedwiośniewiosnalatobabie latojesieńprzedzimiezima
polskie przysłowia o czasie
zob. też zima w Wikicytatach
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Porada „latem, czyli w lecie” w: Poradnia językowa PWN.
  2. Hasło „zima” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2.
 
zima (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zima
odmiana:
(1.1) lp zima, zime, zimi, zimu, zimom, zimi, zimo; lm zime, zima, zimama, zime, zimama, zimama, zime
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
 
zima (1.1)
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zima
(1.2) zimno, chłód, ziąb

przysłówek

(2.1) zimno
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. zimní
związki frazeologiczne:
(1.1) přijde čas, že se zeptá zima, cos dělal v létěv zimě v létě
etymologia:
uwagi:
źródła:
 
zima (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zima
(1.2) rok szkolny
(1.3) niska temperatura
odmiana:
wg typu IV (żeński twardotematowy), wzór 1. lm zimy D. lm zím
przykłady:
(1.1) Nastala krásna zima.Nadeszła ładna zima.
składnia:
kolokacje:
(1.2) chodiť do školy štyri zimychodzić do szkoły cztery lata
(1.3) uši červené od zimyuszy czerwone z zimna
synonimy:
antonimy:
(1.1) leto
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. zimný
związki frazeologiczne:
(1.1) v zime v letestale, bez przerwy
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: jarletojeseňzima
źródła:
 
zima (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zima
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przysł. pozimi
związki frazeologiczne:
obljubljati rože, češnje sredi zime[1]
etymologia:
prasł. *zima < praindoeur. *ǵʰei-m-
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Słoweński - Kalendarz i czas
źródła:
  1. Katarzyna Bednarska, Rośliny w słoweńskiej, czeskiej i polskiej frazeologii, „Acta Unicersitatis Lodziensis”, „Kształcenie polonistyczne cudzoziemców” nr 17/2010, s. 211.
wymowa:
?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) cały
odmiana:
(1.1) jak przymiotniki uzgadniające się z rzeczownikiem (rodzime)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła: