ziemniak
ziemniak (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy
- (1.1) bot. Solanum tuberosum L.[1], roślina z rodziny psiankowatych, o jadalnych bulwach; zob. też ziemniak w Wikipedii
- (1.2) spoż. warzywo z bulwy ziemniaka (1.1)
- (1.3) kulin. potrawa z ziemniaków (1.2)
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ziemniak ziemniaki dopełniacz ziemniaka ziemniaków celownik ziemniakowi ziemniakom biernik ziemniak / pot. ziemniaka ziemniaki narzędnik ziemniakiem ziemniakami miejscownik ziemniaku ziemniakach wołacz ziemniaku ziemniaki
- przykłady:
- (1.1) Na kilku hektarach pola rosną ziemniaki.
- (1.2) Karina obiera ziemniaki, a Jan leży i ogląda telewizję.
- (1.2) Kup ziemniaki do zupy.
- (1.3) Na obiad zjadłem kotlet schabowy z ziemniakami i kapustą kiszoną.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.2) obierać ziemniaki
- (1.3) ziemniaki w mundurkach
- synonimy:
- (1.1) psianka ziemniak, kartofel
- (1.2) kartofel
- daw. bałaban[2], bulba[2], gajda[2], gajdak[2], grul[2], harcak[2], jabłko[2], knul[2], pątak[2], perka[2], ziemiak[2], jabłko ziemne[2]
- określenia gwarowe: reg. pozn. pyra; reg. białost. bulwa; gw. lwow. bulba, barabola; gw. (Śląsk Cieszyński) ziymniok, ziymiok, gw. (Górny Śląsk) zimniok; inne: bamber[3], bandz[3], brambor[3], bula[3], bulba[3], bundz[3], psianka[4], pszonka[4], daw. kartofla[2]
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- (1.2) daw. bliźnica[2], funtówka[2], glinka[2], grabówka[2], marmurek[2], modrak[2], oczko[2], persak[2]
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. ziemia ż, ziemniaczanka ż, Ziemianka ż, ziemianka ż
- przym. ziemniaczany, ziemny
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- pol. ziemny + -ak, por. st.pol. jabłko ziemne, będące kalką z niem. Erdapfel (< niem. Erde + Apfel → ziemia + jabłko)[5][6]
- tłumaczenia:
- amharski: (1.1) ድንች
- angielski: (1.1) potato; (1.2) potato
- arabski: (1.1) بطاطا ż; (1.2) بطاطس m
- baskijski: (1.1) patata, lursagar; (1.2) patata, lursagar
- białoruski: (1.1) бульба ż
- bośniacki: (1.1) krumpir m; (1.2) krumpir m
- bułgarski: (1.1) картоф m
- chorwacki: (1.1) krumpir m; (1.2) krumpir m
- czeski: (1.1) brambor; (1.2) brambor
- dolnołużycki: (1.2) kulka ż, knydel m
- duński: (1.1) kartoffel w; (1.2) kartoffel w
- esperanto: (1.1) terpomo, terpomujo; (1.2) terpomo
- fiński: (1.1) peruna; (1.2) peruna
- francuski: (1.1) pomme de terre; (1.2) pomme de terre
- grenlandzki: (1.1) naatsiiaq
- hausa: (1.1) dankali
- hebrajski: (1.2) תפוד (tapud)
- hindi: (1.2) आलू m
- hiszpański: (1.1) patata ż; (1.2) patata ż
- interlingua: (1.1) patata; (1.2) patata
- islandzki: (1.1) jarðepli n, kartafla ż; (1.2) jarðepli n, kartafla ż
- japoński: (1.1) ジャガイモ (jagaimo); (1.2) ジャガイモ (jagaimo); (1.3) ジャガイモ (jagaimo)
- jidysz: (1.1) בולבע ż (bulbe); (1.2) בולבע ż (bulbe); (1.3) בולבע ż (bulbe)
- kaszubski: (1.1) bùlwa ż; (1.2) bùlwa ż
- keczua: (1.2) papa
- koreański: (1.1) 감자 (kamja)
- litewski: (1.1) bulvė ż; (1.2) bulvė ż
- łaciński: (1.1) patata
- łotewski: (1.1) kartupelis m
- macedoński: (1.1) компир m; (1.2) компир m
- niderlandzki: (1.1) aardappel m; (1.2) aardappel m
- niemiecki: (1.1) Kartoffel ż, austr. Erdapfel m; (1.2) Kartoffel ż, austr. Erdapfel m
- norweski (bokmål): (1.1) potet m/ż; (1.2) potet m/ż
- nowogrecki: (1.1) πατατιά ż, πατάτα ż; (1.2) πατάτα ż, γεώμηλο n
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- rosyjski: (1.1) картошка ż, картофель m; (1.2) картофелина ż, картошка ż, картофель m
- serbski: (1.1) кромпир m; (1.2) кромпир m
- slovio: (1.1) zemak (земак); (1.2) zemak (земак)
- słowacki: (1.1) zemiak m; (1.2) zemiak m
- słoweński: (1.2) krompir m, brnica ż, čompa ż, debeli bob m
- suahili: (1.1) kiazi; (1.2) kiazi
- szkocki: (1.2) tattie
- szwedzki: (1.1) potatis w; (1.2) potatis w
- tetum: (1.1) fehuk-ropa; (1.2) fehuk-ropa
- tuvalu: (1.2) pateta
- ukraiński: (1.1) картопля ż; (1.2) картоплина ż, картопля ż
- uzbecki: (1.1) kartoshka
- węgierski: (1.1) burgonya; (1.2) burgonya
- wilamowski: (1.1) arpuł m, ārpuł m, aorpuł m; (1.2) arpuł m, ārpuł m, aorpuł m
- włoski: (1.1) patata ż; (1.2) patata ż
- źródła:
- ↑ Hasło „Solanum tuberosum” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 Lucyna Tomczak, Ludowe nazwy ziemniaków i ich odmian, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 124.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Lucyna Tomczak, Ludowe nazwy ziemniaków i ich odmian, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 125.
- ↑ 4,0 4,1 Lucyna Tomczak, Ludowe nazwy ziemniaków i ich odmian, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 126.
- ↑ Hasło „ziemniak” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Jan Miodek, Słownik ojczyzny polszczyzny, oprac. Monika Zaśko-Zielińska, Tomasz Piekot, wydawnictwo Europa, Wrocław 2002, s. 800.