jądro

Podobna pisownia: jadro • jádro

jądro (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈjɔ̃ndrɔ], AS: [i ̯õndro], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ą ^ⓘ

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) centralna część, środek czegoś (również w przenośni)

(1.2) anat. zool. med. męski narząd rozrodczy zwierząt i ludzi wytwarzający nasienie; zob. też jądro (anatomia) w Wikipedii

(1.3) fiz. centralna część atomu; zob. też jądro atomowe w Wikipedii

(1.4) biol. jedno z organelli, zawierające materiał genetyczny; zob. też jądro komórkowe w Wikipedii

(1.5) geol. wewnętrzna część planet i innych ciał niebieskich; zob. też jądro planety w Wikipedii

(1.6) inform. główna część systemu operacyjnego; zob. też jądro systemu operacyjnego w Wikipedii

(1.7) mat. dla dowolnej struktury algebraicznej homomorficzny przeciwobraz elementu neutralnego; zob. też jądro (algebra) w Wikipedii

(1.8) mat. funkcja dwóch zmiennych, która występuje pod znakiem całki we wzorze określającym operator; zob. też jądro operatora całkowego w Wikipedii

(1.9) anat. zool. med. dająca wydzielić się część ośrodkowego układu nerwowego, będąca skupiskiem ciał komórek nerwowych o podobnej budowie; zob. też jądro (neuroanatomia) w Wikipedii

(1.10) daw. bot. ziarno znajdujące się w łupinie lub pestce owocu

odmiana:

(1.1-10)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	jądro	jądra
dopełniacz	jądra	jąder
celownik	jądru	jądrom
biernik	jądro	jądra
narzędnik	jądrem	jądrami
miejscownik	jądrze	jądrach
wołacz	jądro	jądra

przykłady:: (1.2) Jajniki i jądra to ludzkie gonady.; (1.3) Gdyby atom był tak wielki jak jedna katedra, jądro byłoby małe jak mucha.; (1.5) Jądro Ziemi jest zwartą kulą rozpalonego żelaza i niklu.; (1.6) Wirusy jądra zarażają najpierw w komputerze pewne programy, które system operacyjny ładuje podczas startu.

składnia:

kolokacje:: (1.3) jądro złożone / odrzutu; (1.4) jądro komórkowe; (1.5) jądro Ziemi / Marsa / Wenus / … • jądro wewnętrzne / zewnętrzne; (1.6) jądro monolityczne / hybrydowe; (1.9) jądro Onufa • jądro móżdżku • jądro wierzchu • jądro zębate • jądro czopowate • jądro kulkowate • jądro boczne • jądro wsunięte • jądro przedsionkowe • jądro przedsionkowe górne / jądro przedsionkowe grzbietowe / jądro Bechterewa • jądro przedsionkowe przyśrodkowe / jądro Schwalbego • jądro przedsionkowe dolne / jądro Rollera • jądro przedsionkowe boczne / jądro Deitersa • jądro przedsionkowe górne / jądro Bechterewa • jądro śródmiąższowe • jądro nadskrzyżowaniowe • jądro ślinowe górne • jądro soczewkowate • jądro półleżące • jądro pasma samotnego • jądro ogoniaste • jądro niskowzgórzowe Luysa • jądro nerwu twarzowego • jądro międzykonarowe • jądro szwu • jądro migdałowate

synonimy:: (1.2) pot. jajo, kula

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:: (1.2) gonada • genitalia; (1.3) atom; (1.9) mózgowie

meronimy:: (1.2) plemnik • spermatyd • spermatocyt • miofibroblast • komórka Sertolego / komórka podporowa • komórka Leydiga; (1.3) nukleon (proton / neutron) • nuklid; (1.9) komórka nerwowa

wyrazy pokrewne:: rzecz. jąderko n, najądrze n, jądrówka ż, jądrowce nmos, jądrowe nmos, jądrowiec m, mikrojądro n; przym. jądrowy, jąderkowy, mędzyjądrowy; przysł. jądrowo

związki frazeologiczne:: jądro ciemności

etymologia:

uwagi:: zob. też jądro w Wikipedii; (1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Części ciała

tłumaczenia:

angielski: (1.2) testicle; (1.3) nucleus, atomic nucleus; (1.4) nucleus, cell nucleus; (1.5) core, planetary core; (1.6) kernel; (1.7) kernel; (1.8) kernel; (1.9) nucleus
arabski: (1.2) خصية ż
baskijski: (1.2) barrabil; (1.3) atomoaren nukleo; (1.4) zelula-nukleo
białoruski: (1.2) яечка n; (1.3) ядро n; (1.4) ядро n; (1.5) ядро n; (1.6) ядро n
bułgarski: (1.2) тестикул m, тестис m; (1.3) ядро n; (1.4) ядро n; (1.5) ядро n; (1.6) ядро n
chiński standardowy: (1.2) 睾丸 (gāowán); (1.3) 原子核 (yuánzǐhé)
chorwacki: (1.2) testis m; (1.3) jezgra ż
czeski: (1.2) varle n; (1.3) jádro n
duński: (1.2) testikel w; (1.3) kerne w; (1.4) kerne w, nukleus; (1.6) kerne w
esperanto: (1.2) testiko; (1.3) atomkerno; (1.4) ĉelkerno, nukleo; (1.5) kerno
estoński: (1.2) munand; (1.3) tuum
farerski: (1.2) eista n
fiński: (1.2) kives; (1.3) ydin
francuski: (1.2) testicule m; (1.3) noyau m; (1.4) noyau m; (1.5) noyau m; (1.6) noyau m
galicyjski: (1.2) testículo m
gruziński: (1.2) სათესლე (satesle)
hebrajski: (1.2) אשך m (eshekh)
hiszpański: (1.2) testículo m; (1.3) núcleo m; (1.4) núcleo m; (1.5) núcleo m; (1.6) núcleo m
indonezyjski: (1.2) buah pelir, biji kemaluan; (1.3) inti
islandzki: (1.2) eista n; (1.3) frumeindakjarni m, atómkjarni m, kjarni m; (1.4) frumukjarni m, kjarni m; (1.6) stýrikerfiskjarni m, kjarni m
japoński: (1.2) 睾丸; (1.3) 原子核
kataloński: (1.2) testicle m; (1.3) nucli m
koreański: (1.2) 고환; (1.3) 핵
litewski: (1.2) sėklidė ż; (1.3) branduolys m
łaciński: (1.2) testis m; (1.9) nucleus m
łotewski: (1.2) sēklinieks m; (1.3) kodols m
macedoński: (1.2) тестис m (testis)
malediwski: (1.2) އޮށް (oṣ̊)
niderlandzki: (1.2) zaadbal m, testikel m; (1.3) kern ż/m
niemiecki: (1.2) Hoden m
nowogrecki: (1.2) όρχις m (órchis); (1.3) πυρήνας m; (1.4) πυρήνας m; (1.5) πυρήνας m; (1.6) πυρήνας m
ormiański: (1.2) ամորձիք
portugalski: (1.2) testículo m; (1.3) núcleo m
rosyjski: (1.2) яичко n; (1.3) ядро n; (1.4) ядро n; (1.5) ядро n; (1.6) ядро n
rumuński: (1.2) testicul n; (1.3) nucleu n
serbski: (1.2) тестис (testis) m; (1.3) језгро (jezgro) n
shelta: (1.2) kauvi
słowacki: (1.2) semenník m; (1.3) jadro n
słoweński: (1.2) testis m; (1.3) jedro n
starogrecki: (1.2) ὄρχις m (órkhis)
szwedzki: (1.2) testikel w; (1.3) atomkärna w; (1.4) cellkärna w; (1.5) planetarisk kärna w; (1.6) operativsystemskärna w
tagalski: (1.2) bayag
tajski: (1.2) ลูกอัณฑะ (lûuk-an-thá)
telugu: (1.2) వృషణాలు (vr̥ṣaṇālu)
tok pisin: (1.2) kiau
turecki: (1.2) testis, er bezi; (1.3) çekirdek
turkmeński: (1.2) taşak
tuvalu: (1.2) fua, laso
tuwiński: (1.2) чуурга (çuurga)
tybetański: (1.2) སྒོང་རྡོག (sgong rdog)
udmurcki: (1.2) пуз (puz)
ugarycki: (1.2) 𐎜𐎌𐎋 (ủšk)
ukraiński: (1.2) яєчко n (jaječko); (1.3) ядро n; (1.4) ядро n; (1.5) ядро n; (1.6) ядро n
urdu: (1.2) انڈکوش m (aṇḍkoś)
uzbecki: (1.2) tuxum
walijski: (1.2) caill ż
węgierski: (1.2) here; (1.3) atommag
wietnamski: (1.2) hòn dái, tinh hoàn; (1.3) nhân
włoski: (1.2) testicolo m, granello (do jedzenia); (1.3) nucleo m; (1.6) nucleo m

źródła: