Wikisłownik

Piotr

To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 26 lis 2023. Od tego czasu wykonano 2 zmiany, które oczekują na przejrzenie.

Piotr (język polski)

edytuj
wymowa:
IPA: [pʲjɔtr̥], AS: [pʹi ̯otr̦], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• i → j  ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna

(1.1) imię męskie; zob. też Piotr (imię) w Wikipedii

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D. lm od: Piotra
odmiana:
(1.1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikPiotrPiotrowie
dopełniaczPiotraPiotrów
celownikPiotrowiPiotrom
biernikPiotraPiotrów
narzędnikPiotremPiotrami
miejscownikPiotrzePiotrach
wołaczPiotrzePiotrowie
depr. M. i W. lm: (te) Piotry
przykłady:
(1.1) Według tradycji święty Piotr był pierwszym papieżem, ale niektórzy historycy twierdzą inaczej.
(1.1) Żona pana Piotra powiadomiła go o wygranej na loterii.
(1.1) Kontakt z panem Piotrem jeszcze toleruję ale niebezpiecznie zbliża się do punktu, który może nie być przyjemny.
składnia:
kolokacje:
(1.1) pan Piotr • brat / kuzyn / wujek / dziadek Piotr • mężczyzna imieniem (o imieniu) Piotr • święty / błogosławiony Piotr • mieć na imię / nosić imię / używać imienia Piotr • dać na imię / nadać imię / ochrzcić imieniem Piotr • otrzymać / dostać / przybrać imię Piotr • dzień imienin / imieniny Piotra • na Piotra (o dniu)
synonimy:
(1.1) zdrobn. Piotrek, Piotruś; gw. (Górny Śląsk) Pieter
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. Piotrowa ż, Piotrówna ż, Piotrostwo lm mos, Piotrusiowa ż, Piotrusiówna ż, Piotrkowa ż, Piotrkówna ż, Pietrkowa ż, Piotrka ż, Piotrusia ż, Piotrowo n, Piotrkowo n, Piotrków mrz, piotrkowianin mos, piotrkowianka ż, Piotrkówek mrz, Piotrkówko n, Piotrowice nmos, Piotrkowice nmos
zdrobn. Piotrek mos, Piotruś mos, Pietrek mos
forma żeńska Piotra ż
przym. Piotrowy, Piotrkowy, Piotrusiowy, piotrkowski, piotrkowicki
związki frazeologiczne:
jeżeli ciepło w dzień świętego Piotra, to zima do Wielkiejnocy potrwa
etymologia:
(1.1) czes. Petr, st.czes. Pietr[1] < łac. Petrus < łac. petra[2] < gr. Πέτρος (Petros) < gr. πέτρα (petra) → skała, tłum. aram. כיפא (kefa); por. Mt 16:18
uwagi:
zob. Skałosz
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, wyd. dziewiąte, Wydawnictwo Tomasz Strutyński, Kraków 2002, s. 44.
  2. ↑ Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 23.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=Piotr&oldid=8283536”