wymowa:
IPA[ˈʦ̑nɔta], AS[cnota] ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) dodatnia cecha moralna
(1.2) przen. dziewictwo
(1.3) przen. ktoś cnotliwy
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Męstwo to cnota pomagająca w byciu wytrwałym wobec trudności i stałym w przekonaniach.
(1.1) Cnota dobrem jest jedynie, a wszystko inne dobrem wyłącznie w naszym mniemaniu[1].
(1.1) Cnota, nie odzież czyni zakonnika[2].
(1.3) Prawdziwa cnota krytyk się nie boi[2].
składnia:
kolokacje:
(1.1) wzór cnót • pielęgnować cnoty • droga cnoty • cnoty obywatelskie • cnoty kardynalne • cnota męstwa / posłuszeństwa / czystości • cnota stoicka / platońska / chrześcijańska
(1.2) stracić cnotę, zachować cnotę
synonimy:
(1.1) wartość, zaleta, prawość, szlachetność, odwaga cywilna
(1.2) dziewictwo, niewinność, czystość
antonimy:
(1.3) niecnota
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. cnotliwość ż
zdrobn. cnotka ż
przym. cnotliwy, cny
przysł. cnotliwie
związki frazeologiczne:
pas cnoty
przysłowia: jest to cnota nad cnotami trzymać język za zębamicnota naukę przechodzicnota zawżdy na dobre wynidziepraca doskonali cnotęcnota trudności się nie lęka i w przeciwnościach nie stękakim cnota rządzi, ten rzadko błądzilepsza cnota w błocie niż niecnota w złocielepsza cnota, niż wóz złotacnota dla wszystkich ma otwarte wrotagrzeczność i cnota otwierają wrotapolska cnota: każdemu otworzyć wrota / staropolska jest to cnota, nikomu nie zamknąć wrotaprawda i cnota ginie od złotaprawdziwa cnota krytyk się nie boiubóstwo cnoty nie tracima tyle cnót, co stara baba zębówsama cnota nagrodą i płacą jest sobiebogactw przybywa, cnoty ubywacnocie, nie fortunie ufać należyczęstokroć grzechy nazwiska cnót mają
etymologia:
płn. prasł. *čьstьnotacześć, honor, uczciwość[3]
uwagi:
zobacz też: Aneks:Przysłowia polskie - cnota
tłumaczenia:
źródła:
  1. Epiktet z Hierapolis
  2. 2,0 2,1 Ignacy Krasicki: Monachomachia, Pieśń VI
  3.   Hasło „cnota” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.