karny (język polski) edytuj

 
karny (3.1)
wymowa:
IPA[ˈkarnɨ], AS[karny], ?/i
podział przy przenoszeniu wyrazu: kar•ny
znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) dotyczący kary, przewidujący zastosowanie kary, będący karą[1]
(1.2) praw. dotyczący karnistyki, związany z prawem karnym (1.1)

przymiotnik jakościowy

(2.1) wdrożony do posłuszeństwa[1]

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(3.1) sport. w niektórych grach: specyficzne ukaranie strony, która popełniła przewinienie, przez znaczne ułatwienie stronie poszkodowanej zdobycia bramki, punktu itp.; zob. też rzut karny w Wikipedii
(3.2) żart. kieliszek wódki (zwykle większy), dawany do wypicia osobie spóźnionej na przyjęciu, podczas libacji itp.[1]
odmiana:
(1.1-2)
(2.1)
(3.1-2)
przykłady:
(1.2) Mecenas Kowalski to znakomity specjalista od prawa karnego.
składnia:
kolokacje:
(1.1) odsetki karne • pole karnekarnoprawnyprawnokarny
(1.2) wydział karny • kodeks karnyprawo karnepostępowanie karneprocedura karna
synonimy:
(1.1) dyscyplinarny, karzący, organizacyjny, penitencjarny, porządkowy, regulacyjny
(1.2) karnoprawny, prawnokarny
(2.1) grzeczniutki, grzeczny, korny, oswojony, pokorny, posłuszny, potulny, powolny, skruszały, skruszony, spokorniały, spotulniały, subordynowany, ugrzeczniony, uległy, ułożony, uniżony, wytresowany, zdyscyplinowany
(3.1) karniak, rzut karny
(3.2) karniak
antonimy:
(1.1) niedyscyplinarny, niekarny, niekarzący, nieorganizacyjny, niepenitencjarny, nieporządkowy, nieregulacyjny
(2.1) agresywny, buńczuczny, czupurny, kłótliwy, napastliwy, napastniczy, niegrzeczny, niekarny, niekorny, nieoswojony, niepokorny, nieposłuszny, niepotulny, nieskruszały, nieskruszony, niespokorniały, niespotulniały, niesubordynowany, nieugrzeczniony, nieuległy, nieułożony, nieuniżony, niewytresowany, niezdyscyplinowany, prowokacyjny, zaczepny
hiperonimy:
(1.2) prawny
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. kara ż, karność ż, karalność ż, karnistyka ż, karnista m, karnistka ż, karniak mzw, karanie n, pokaranie n, skaranie n, ukaranie n
czas. karać ndk., pokarać dk., skarać dk., ukarać dk.
przym. karalny, karzący
przysł. karnie
związki frazeologiczne:
kolonia karna
etymologia:
(3.1) skr. pol. rzut karny[2]
uwagi:
tłumaczenia:
(3.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: rzut karny
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2   Hasło „karny” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Sylwia Sojda, Procesy uniwerbizacyjne we współczesnych polskich i słowackich tekstach publicystycznych, w: Języki zachodniosłowiańskie w XXI wieku, t. 3, Współczesne języki słowiańskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 217.