dzwonić (język polski) edytuj

 
mężczyzna dzwoni (1.1)
dzwony dzwonią (1.3)
 
chłopak dokądś dzwoni (1.4)
wymowa:
?/i, IPA[ˈʣ̑vɔ̃ɲiʨ̑], AS[ʒvõńić], zjawiska fonetyczne: zmięk.nazal.
znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zadzwonić)

(1.1) wywoływać dźwięk za pomocą dzwonu lub dzwonka
(1.2) wywoływać dźwięk uderzając w metaliczny przedmiot
(1.3) o dzwonie, dzwonku, telefonie: wydawać dźwięk
(1.4) pot. telekom. telefonować, próbować nawiązać połączenie telefoniczne
(1.5) mieć uczucie nieprzyjemnego dźwięku w uszach
odmiana:
(1.1-4) koniugacja VIa
(1.5)
przykłady:
(1.1) Helena dzwoniła na próżno nikt nie zareagował.
(1.3) Gdy zadzwonił telefon, wybuchła kłótnia o to, kto ma odebrać.
(1.4) Tylu klientów dzwoniło z reklamacjami, że w końcu firma wyrejestrowała numer.
(1.5) W czasie ataku choroby morskiej dzwoni mi w uszach i mam okropne zawroty głowy.
składnia:
(1.4) dzwonić do + D. • dzwonić pod numer
kolokacje:
(1.3) budzik / dzwon / dzwonek / komórka / telefon dzwoni
synonimy:
(1.1) gw. (Górny Śląsk) zwónić
(1.4) telefonować
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. dzwony nmos, dzwon mrz, dzwonek mrz, dzwonnica ż, dzwonnik mos, dzwoneczek mrz, dzwono n, dzwonko n, dzwonienie n, dodzwonienie n, dodzwanianie n, obdzwonienie n, obdzwanianie n, oddzwonienie n, oddzwanianie n, podzwonienie n, podzwanianie n, przedzwonienie n, przedzwanianie n, przydzwonienie n, przydzwanianie n, rozdzwonienie n, rozdzwanianie n, wydzwonienie n, wydzwanianie n, zadzwonienie n, zdzwonienie n, zdzwanianie n
czas. dzwaniać, dodzwonić dk., dodzwaniać ndk., obdzwonić dk., obdzwaniać ndk., oddzwonić dk., oddzwaniać ndk., podzwonić dk., podzwaniać ndk., przedzwonić dk., przedzwaniać ndk., przydzwonić dk., przydzwaniać ndk., rozdzwonić dk., rozdzwaniać ndk., wydzwonić dk., wydzwaniać ndk., zadzwonić dk., zdzwonić się dk., zdzwaniać się ndk.
przym. dzwonowy, dzwonkowy
związki frazeologiczne:
dzwonić na trwogękto ze strachu umiera, temu bździnami dzwoniąsłyszy że dzwonią, ale nie wie w którym kościelediabeł się w ornat ubrał i ogonem na mszę dzwoni
etymologia:
(1.1-5) pol. dzwon
uwagi:
(1.4) Błędem jest zwrot „dzwonić na numer”. Poprawny jest jedynie zwrot „dzwonić pod numer”[1][2].
tłumaczenia:
(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: telefonować
źródła:
  1.   Porada „numer” w: Poradnia językowa PWN.
  2.   Porada „pod numer” w: Poradnia językowa PWN.