dziać
(Przekierowano z dziać się)
dziać (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ʥ̑äʨ̑], AS: [ʒ́äć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
czasownik zwrotny niedokonany dziać się
- (2.1) odbywać się, mieć miejsce, zdarzać się
- odmiana:
- (1.1) koniugacja Xb
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik dziać czas teraźniejszy dzieję dziejesz dzieje dziejemy dziejecie dzieją czas przeszły m działem działeś dział dzialiśmy dzialiście dziali ż działam działaś działa działyśmy działyście działy n działom działoś działo tryb rozkazujący niech dzieję dziej niech dzieje dziejmy dziejcie niech dzieją pozostałe formy czas przyszły m będę dział,
będę dziaćbędziesz dział,
będziesz dziaćbędzie dział,
będzie dziaćbędziemy dziali,
będziemy dziaćbędziecie dziali,
będziecie dziaćbędą dziali,
będą dziaćż będę działa,
będę dziaćbędziesz działa,
będziesz dziaćbędzie działa,
będzie dziaćbędziemy działy,
będziemy dziaćbędziecie działy,
będziecie dziaćbędą działy,
będą dziaćn będę działo,
będę dziaćbędziesz działo,
będziesz dziaćbędzie działo,
będzie dziaćczas zaprzeszły m działem był działeś był dział był dzialiśmy byli dzialiście byli dziali byli ż działam była działaś była działa była działyśmy były działyście były działy były n działom było działoś było działo było forma bezosobowa czasu przeszłego dziano tryb przypuszczający m działbym,
byłbym działdziałbyś,
byłbyś działdziałby,
byłby działdzialibyśmy,
bylibyśmy dzialidzialibyście,
bylibyście dzialidzialiby,
byliby dzialiż działabym,
byłabym działadziałabyś,
byłabyś działadziałaby,
byłaby działadziałybyśmy,
byłybyśmy działydziałybyście,
byłybyście działydziałyby,
byłyby działyn działobym,
byłobym działodziałobyś,
byłobyś działodziałoby,
byłoby działoimiesłów przymiotnikowy czynny m dziejący, niedziejący ż dziejąca, niedziejąca dziejące, niedziejące n dziejące, niedziejące imiesłów przymiotnikowy bierny m dziany, niedziany dziani, niedziani ż dziana, niedziana dziane, niedziane n dziane, niedziane imiesłów przysłówkowy współczesny dziejąc, nie dziejąc rzeczownik odczasownikowy dzianie, niedzianie - (2.1) koniugacja Xb
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik dziać się czas teraźniejszy dzieję się dziejesz się dzieje się dziejemy się dziejecie się dzieją się czas przeszły m działem się działeś się dział się dzialiśmy się dzialiście się dziali się ż działam się działaś się działa się działyśmy się działyście się działy się n działom się działoś się działo się tryb rozkazujący niech się dzieję dziej się niech się dzieje dziejmy się dziejcie się niech się dzieją pozostałe formy czas przyszły m będę się dział,
będę się dziaćbędziesz się dział,
będziesz się dziaćbędzie się dział,
będzie się dziaćbędziemy się dziali,
będziemy się dziaćbędziecie się dziali,
będziecie się dziaćbędą się dziali,
będą się dziaćż będę się działa,
będę się dziaćbędziesz się działa,
będziesz się dziaćbędzie się działa,
będzie się dziaćbędziemy się działy,
będziemy się dziaćbędziecie się działy,
będziecie się dziaćbędą się działy,
będą się dziaćn będę się działo,
będę się dziaćbędziesz się działo,
będziesz się dziaćbędzie się działo,
będzie się dziaćczas zaprzeszły m działem się był działeś się był dział się był dzialiśmy się byli dzialiście się byli dziali się byli ż działam się była działaś się była działa się była działyśmy się były działyście się były działy się były n działom się było działoś się było działo się było forma bezosobowa czasu przeszłego dziano się tryb przypuszczający m działbym się,
byłbym się działdziałbyś się,
byłbyś się działdziałby się,
byłby się działdzialibyśmy się,
bylibyśmy się dzialidzialibyście się,
bylibyście się dzialidzialiby się,
byliby się dzialiż działabym się,
byłabym się działadziałabyś się,
byłabyś się działadziałaby się,
byłaby się działadziałybyśmy się,
byłybyśmy się działydziałybyście się,
byłybyście się działydziałyby się,
byłyby się działyn działobym się,
byłobym się działodziałobyś się,
byłobyś się działodziałoby się,
byłoby się działoimiesłów przymiotnikowy czynny m dziejący się, niedziejący się ż dziejąca się, niedziejąca się dziejące się, niedziejące się n dziejące się, niedziejące się imiesłów przysłówkowy współczesny dziejąc się, nie dziejąc się rzeczownik odczasownikowy dzianie się, niedzianie się
- przykłady:
- (1.1) Babcia wieczorami działa nam sweterki.
- (2.1) Co tam się dzieje za tym krzakiem?
- (2.1) Strach pomyśleć, co się będzie działo, jako że politycy obiecywali cud gospodarczy, a wyszedł bubel z bezrobociem w tle[2].
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- (1.1) robić na drutach, dziergać, szydełkować
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. dzianie n, dzieło n, dzianina ż, dzieje nmos, nadzieja ż
- czas. nadziać, zadziać się
- przym. dziejowy
- związki frazeologiczne:
- niech się dzieje co chce • niech się dzieje wola nieba • źle się dzieje w państwie duńskim
- etymologia:
- prasł. *děti, od praindoeur. *dheh₁-
- uwagi:
- por. przebiegać
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) knit; (2.1) happen
- duński: (2.1) ske
- esperanto: (1.1) triki
- francuski: (2.1) se passer
- islandzki: (2.1) atvikast
- jidysz: (1.1) שטריקן (sztrikn); (2.1) טאָן זיך (ton zich)
- kataloński: (2.1) passar
- łaciński: (1.1) fio
- niemiecki: (2.1) passieren, los sein
- nowopruski: (1.1) winztun
- rosyjski: (1.1) вязать; (2.1) случаться
- szwedzki: (1.1) sticka; (2.1) ske, hända, äga rum, försiggå, pågå, stå på
- ukraiński: (2.1) діятися, відбуватися
- węgierski: (1.1) köt (ruhát), horgol; (2.1) történik, folyik; előfordul, megesik, adódik
- włoski: (2.1) succedere
- źródła:
- ↑ Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 135.
- ↑ Mirosław Prandota, moim zdaniem, „Metropol nr 28/02”, 2001, Narodowy Korpus Języka Polskiego.