ערשט
- transliteracja:
- YIVO: ersht; polska: erszt
- znaczenia:
liczebnik porządkowy
- (1.1) pierwszy
przymiotnik
- (2.1) początkowy, pierwszy[1][2]
przysłówek
- (3.1) dopiero, zaledwie
- (3.2) dopiero co, przed chwilą, właśnie, całkiem / zupełnie niedawno
- (3.3) najpierw, wpierw, jeszcze (wcześniej)
spójnik
- przykłady:
- (3.1) ?ערשט איצט רעדסטו וועגן דעם → Dopiero teraz o tym mówisz?[3]
- (3.1) .דאָס איז ערשט אַ האַלבע אַרבעט → To dopiero / zaledwie połowa roboty.[3]
- (3.2) .זי איז דאָ ערשט געווען → Dopiero co / Przed chwilą tu była.[3]
- (3.3) .ער דאַרף ערשט קומען → Najpierw / Jeszcze on musi przyjść.[3]
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) ערשטע וועלט־מלחמה → pierwsza wojna światowa
- (2.1) צו(ם) ערשט lub צום ערשטן → najpierw, początkowo, na / z początku
- (2.1) צום (אַלעם) ערשטן → przede wszystkim, najpierw
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- uwagi:
- (1-2) używany wyłącznie w funkcji przydawki (nigdy orzecznika) lub w formie urzeczownikowionej
- (1.1) w piśmie stosuje się także skrót דער 1־טער zamiast דער ערשטער, skrót די 1־טע zamiast די ערשטע itd.
- (1.1) zobacz też: liczebniki w jidysz
- (1.1) zobacz też: hebr. א׳
- źródła:
- ↑ Hasło „ערשט” w: Uriel Weinreich, Modern English-Yiddish, Yiddish-English dictionary, YIVO Institute for Jewish Research, Nowy Jork 1968, s. 504.
- ↑ Hasło „ערשט” w: Борис Вайнблат, Идиш-русский словарь, 2008, s. 483.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
- ↑ Hasło „erste” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.