wrzeć

wrzeć (język polski)

woda wrze (1.1)

wymowa:

IPA: [vʒɛt͡ɕ], AS: [vžeć]

​

znaczenia:

czasownik nieprzechodni

(1.1) fiz. gotować się, bulgotać od gorąca

(1.2) książk. przen. burzyć się, niepokoić się

czasownik

(2.1) przest. napierać, przeć, cisnąć

(2.2) przest. rwać się do kogoś, dyszeć gniewem, ostrzyć zęby

odmiana:

(1) wrze|ć koniugacja XI, wyjątki: czas teraźniejszy 1 os. lp. wrę; 3 os. lp. wre a. wrze, imiesłów przym. wrący a. wrzący, zob. uwagi

(2) wrze|ć koniugacja XI, wyjątki: czas teraźniejszy 1 os. lp. wrę, czas przeszły: warł, warli

przykłady:

(1.1) Poparzyłem się wrzącą zupą.

(1.2) Tłum zgromadzony na wiecu wrze i rzuca kamieniami w okna budynków rządowych.

(2.2) Byłoby przyszło do krwi, tak już na siebie warli.

składnia:

(2.1) wrzeć + B.

(2.2) wrzeć na + B.

kolokacje:

synonimy:

(1.1) kipieć

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1) war, wywar, odwar, wrzątek, wrzenie, zawrzeć

(2) przywrzeć

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1) prasł. врѣти

(2) prasł. врти

uwagi:

(1) odmiana w czasie teraźniejszym pod wpływem (2.1)

(2) występuje tylko w złożeniach

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) boil
• baskijski: (1.1) irakin
• czeski: (1.1) vařit
• esperanto: (1.1) boli
• hiszpański: (1.1) hervir
• łaciński: (1.1) inferveo, invervesco
• rosyjski: (1.1) кипеть
• szwedzki: (1.1) sjuda, koka
• ukraiński: (1.1) кипіти

źródła: