serwilizm
serwilizm (język polski) edytuj
- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) pejor. postawa bezkrytycznego i dobrowolnego podporządkowania się jakiejś władzy, zwierzchności; zob. też serwilizm w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik serwilizm serwilizmy dopełniacz serwilizmu serwilizmów celownik serwilizmowi serwilizmom biernik serwilizm serwilizmy narzędnik serwilizmem serwilizmami miejscownik serwilizmie[1] serwilizmach wołacz serwilizmie[1] serwilizmy
- przykłady:
- (1.1) Nawyki autorytaryzmu, serwilizmu i posłuszeństwa przygotowały grunt pod załamanie demokracji i nadejście dyktatury.[2]
- (1.1) Dlaczego nadal faworyzowany jest i nagradzany serwilizm, brak etyki, kolesiostwo, ignorancja i głupota? Czy takiej Polski chcieliśmy?[3]
- (1.1) Ale trzecie pokolenie, a może już drugie, postawi swoim heretykom ładny pomnik i zwali śmieszne monumenty, wznoszone dzisiaj przez różne serwilizmy.[4]
- składnia:
- (1.1) zwykle tylko w liczbie pojedynczej; według niektórych słowników blm
- kolokacje:
- (1.1) stosować / przejawiać / uprawiać serwilizm • być skłonnym do serwilizmu
- synonimy:
- (1.1) służalczość, serwilistyczność, lokajstwo
- antonimy:
- (1.1) kontestacja
- hiperonimy:
- (1.1) postawa, postępowanie, wada
- hiponimy:
- (1.1) czołobitność, nadskakiwanie, płaszczenie się, uniżoność, lizusostwo, kapitulanctwo
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. serwilistyczność ż, serwilista m, serwilistka ż, serwis m, serwisant m, serwisantka ż, serwowanie n, zaserwowanie n, serwisowanie n, serwitut m, serwisowiec m, serwantka ż, serwer m
- czas. serwisować ndk., serwować ndk., zaserwować dk.
- przym. serwilistyczny, serwisowy, serwerowy
- przysł. serwilistycznie
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- (1.1) określenie używane głównie w kontekście politycznym i społecznym
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) servility
- baskijski: (1.1) mirabekeria
- bułgarski: (1.1) сервилност ż
- duński: (1.1) servilitet w, underdanighed w
- francuski: (1.1) servilisme m
- hiszpański: (1.1) servilismo m
- niemiecki: (1.1) Servilismus m
- norweski (bokmål): (1.1) servilitet m
- norweski (nynorsk): (1.1) servilitet m
- nowogrecki: (1.1) δουλικότητα ż, δουλοπρέπεια ż, ραγιαδισμός m
- portugalski: (1.1) servilidade ż
- rumuński: (1.1) servilism m
- szwedzki: (1.1) servilitet w
- ukraiński: (1.1) сервілізм m
- włoski: (1.1) servilismo m
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Należy do grupy rzeczowników, w których końcówkę zapisywaną w Ms. i W. lp jako „-zmie” wymawia się alternatywnie jako „-zmie” albo „-źmie”.
- ↑ Christopher M. Clark „Prusy. Powstanie i upadek 1600-1947”, tłum. Jan Szkudliński, Bellona, Warszawa 2009, ISBN 978-83-11-11628-3, s. 27
- ↑ Urszula Dobicz „Nadal nagradzany jest serwilizm, ignorancja…”, Wyborcza.pl, 2009-02-12
- ↑ Paweł Hulka-Laskowski „Mój Żyrardów. Z dziejów polskiego miasta i z życia pisarza”, Wydawnictwo J. Przeworskiego, Warszawa 1934, s. 296
- ↑
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
