Wikisłownik

kwiecień

kwiecień (język polski)

edytuj
 
kwiecień (1.1) w parku
wymowa:
​?/i, IPA: [ˈkfʲjɛ̇ʨ̑ɛ̇̃ɲ], AS: [kfʹi ̯ėćė̃ń], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• podw. art.• nazal.• i → j 
​?/i ​?/i ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) czwarty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); zob. też kwiecień w Wikipedii
odmiana:
(1.1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikkwiecieńkwietnie
dopełniaczkwietniakwietni / kwietniów[1]
celownikkwietniowikwietniom
biernikkwiecieńkwietnie
narzędnikkwietniemkwietniami
miejscownikkwietniukwietniach
wołaczkwietniukwietnie
przykłady:
(1.1) Kwiecień jest moim ulubionym miesiącem.
składnia:
kolokacje:
(1.1) w kwietniu • pierwszy kwietnia • pierwszego kwietnia
synonimy:
(1.1) reg. śl. apryl
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. kwiaciarz m, kwietniówka ż, kwiat m, kwietnik m
czas. kwiecić ndk., ukwiecić dk., kwitnąć ndk., zakwitać ndk., ukwiecić dk., ukwiecać ndk.
przym. kwietniowy, kwiecisty, kwietny
przysł. kwietniowo, kwieciście, kwietnie, kwiecisto
związki frazeologiczne:
w marcu koty, w kwietniu psy, a dopiero w maju my; zobacz też: przysłowia o miesiącach
etymologia:
od prasł. *květьńь oznaczającego okres kwitnienia roślin, a to od prasł. *květъ, czyli kwiatu[2]; inne, dawne nazwy czwartego miesiąca w roku to: łżykwiat[3][4], dębień[4], reg. łudzikwiat[5][6], reg. łżekwiat[5]
źródłosłów nazwiska Kwiecień
uwagi:
Niepoprawne jest wyrażenie w miesiącu kwietniu; poprawnie: w kwietniu.
Gdy podajemy datę, używamy wyrazu kwiecień w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. pierwszy kwietnia, nie pierwszy kwiecień[7].
zob. też kwiecień w Wikicytatach
zobacz też: styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa 2012, ISBN 978-83-927277-2-9.
  2. ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 278.
  3. ↑ rozdział XXIII, Nazwy miesięcy w: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 136-137.
  4. ↑ 4,0 4,1   Hasło „Miesiąc, nazwy miesięczne” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927, s. 334.
  5. ↑ 5,0 5,1   Hasło „łudzikwiat” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. II: H-M, Warszawa 1900–1927, s. 823.
  6. ↑ Hasło „Październik, bo wtedy odpadają paździerze” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
  7. ↑ Jan Miodek, Sienkiewicza 30, mieszkania 5, w: Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987.

kwiecień (język wilamowski)

edytuj
zapisy w ortografiach alternatywnych:
kwiećyń • aprīl
wymowa:
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) kwiecień
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Wilamowski - Kalendarz i czas
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=kwiecień&oldid=8426986”