wielmożny

wielmożny (język polski)

wymowa:

​

znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) daw. przydomek stosowany do grzecznościowego tytułowania osób wysoko postawionych

(1.2) współcz. przymiotnik dodawany w zwrotach grzecznościowych

(1.3) przest. odznaczający się potęgą

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) przest. (współcz. iron.) osoba z wyższych sfer

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	wielmożny		wielmożna	wielmożne	wielmożni	wielmożne
dopełniacz	wielmożnego		wielmożnej	wielmożnego	wielmożnych
celownik	wielmożnemu		wielmożnej	wielmożnemu	wielmożnym
biernik	wielmożnego	wielmożny	wielmożną	wielmożne	wielmożnych	wielmożne
narzędnik	wielmożnym		wielmożną	wielmożnym	wielmożnymi
miejscownik	wielmożnym		wielmożnej	wielmożnym	wielmożnych
wołacz	wielmożny		wielmożna	wielmożne	wielmożni	wielmożne
nie stopniuje się

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wielmożny	wielmożni
dopełniacz	wielmożnego	wielmożnych
celownik	wielmożnemu	wielmożnym
biernik	wielmożnego	wielmożnych
narzędnik	wielmożnym	wielmożnymi
miejscownik	wielmożnym	wielmożnych
wołacz	wielmożny	wielmożni
depr. M. i W. lm: (te) wielmożne

przykłady:

(1.1) — Czerwonego woła ratowaliśmy, proszę wielmożnego pana.

(1.3) Wielmożne rzeczy Pan uczynił z nami, z czegośmy się bardzo uradowali.

(2.1) Karczmarz podjął wielmożnych wyszukanymi potrawami i przednimi trunkami.

składnia:

kolokacje:

(1.1) wielmożny pan • jaśnie wielmożny

(1.2) wielmożny pan • wielmożni państwo

synonimy:

(1.2) szanowny

(1.3) przemożny

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wielmoża m, wielmożność ż

forma żeńska wielmożna ż

czas. wielmożnić ndk., wielmożnić się ndk., wielmożnieć ndk., zwielmożnieć dk.

przysł. wielmożnie

związki frazeologiczne:

etymologia:

pol. wiele + możny

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) honorable
• włoski: (1.2) egregio; (1.3) grande, potente

źródła: