rozszyfrować (język polski)

edytuj
wymowa:
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. rozszyfrowywać)

(1.1) odczytać kod zabezpieczający tajną informację, np. tekst zapisany szyfrem
(1.2) odczytać tekst zapisany w nieznanym komuś języku lub systemie pisma
(1.3) odczytać niewyraźnie zapisany tekst
(1.4) odkryć coś, co było uprzednio nieznane lub niezrozumiałe
(1.5) rozpoznać ukrywane przez daną osobę jej charakter lub zamiary
(1.6) poznać tajny sposób działania organizacji lub osoby
odmiana:
(1.1-6) koniugacja IV
przykłady:
(1.1) Żona pisarza Francine rozszyfrowała rękopis zaraz po śmierci męża i pokazała przepisany tekst Robertowi Gallimardowi[1].
(1.2) Gdy Francuz Champollion [...] rozszyfrował hieroglify egipskie, a Niemiec Grotefend [...] wdarł się w arkana znaków klinowych, rozpoczęto odczytywanie tych dokumentów[2].
(1.6) Policjanci bardzo szybko rozszyfrowali przestępców i odzyskali skradzione przedmioty[3].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) odcyfrować, odkodować, odszyfrować, rozkodować, zdeszyfrować
(1.4) rozwiązać; pot. rozgryźć
(1.5) przejrzeć; pot. rozgryźć
(1.6) rozpracować; pot. rozgryźć
antonimy:
(1.1) zakodować, zaszyfrować
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. szyfrant mos
związki frazeologiczne:
etymologia:
pol. roz- + szyfr + -ować
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. Krzysztof Rutkowski, Rękopis znaleziony przy drodze, „Gazeta Wyborcza”, 1994-05-14, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  2. Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1963, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  3. BZ, Sukces policji, „Tygodnik Podhalański”, 1997, Narodowy Korpus Języka Polskiego.