Aneks:Język polski - koniugacja VIIIa
Spis treści aneksu | Język polski | Indeks:Hasła w języku polskim
Według koniugacji VIII odmieniają się czasowniki, które w bezokoliczniku kończą się na "~ywać" i "~iwać". Odmiany "VIIIa" i "VIIIb" różnią się tym, że w odmianie VIIIb ostatnia spółgłoska tematu jest zmiękczona.
| Forma | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. | 2 os. | 3 os. | 1 os. | 2 os. | 3 os. | |||||||||
| Bezokolicznik | ~ywać odczytywać | |||||||||||||
| Czas teraźniejszy (ndok.) lub przyszły prosty* (dok.) | ~uję odczytuję |
~ujesz odczytujesz |
~uje odczytuje |
~ujemy odczytujemy |
~ujecie odczytujecie |
~ują odczytują | ||||||||
| Czas przeszły | m | ~ywałem odczytywałem |
~ywałeś odczytywałeś |
~ywał odczytywał |
~ywaliśmy odczytywaliśmy |
~ywaliście odczytywaliście |
~ywali odczytywali | |||||||
| ż | ~ywałam odczytywałam |
~ywałaś odczytywałaś |
~ywała odczytywała |
~ywałyśmy odczytywałyśmy |
~ywałyście odczytywałyście |
~ywały odczytywały | ||||||||
| n | - | - | ~ywało odczytywało | |||||||||||
| Forma bezosobowa czasu przeszłego | ~ywano odczytywano | |||||||||||||
| Tryb rozkazujący | - | ~uj odczytuj |
- | ~ujmy odczytujmy |
~ujcie odczytujcie |
- | ||||||||
| Tryb przypuszczający | m | ~ywałbym odczytywałbym |
~ywałbyś odczytywałbyś |
~ywałby odczytywałby |
~ywalibyśmy odczytywalibyśmy |
~ywalibyście odczytywalibyście |
~ywaliby odczytywaliby | |||||||
| ż | ~ywałabym odczytywałabym |
~ywałabyś odczytywałabyś |
~ywałaby odczytywałaby |
~ywałybyśmy odczytywałybyśmy |
~ywałybyście odczytywałybyście |
~ywałyby odczytywałyby | ||||||||
| n | - | - | ~ywałoby odczytywałoby | |||||||||||
| Imiesłów przymiotnikowy czynny** | m | ~ujący odczytujący | ||||||||||||
| ż | ~ująca odczytująca |
~ujące odczytujące | ||||||||||||
| n | - | - | ~ujące odczytujące | |||||||||||
| Imiesłów przymiotnikowy bierny (ndok.) lub imiesłów przymiotnikowy przeszły (dok.)** | m | ~ywany odczytywany |
~ywani odczytywani | |||||||||||
| ż | ~ywana odczytywana |
~ywane odczytywane | ||||||||||||
| n | - | - | ~ywane odczytywane | |||||||||||
| Imiesłów przysłówkowy współczesny | ~ując odczytując | |||||||||||||
| Imiesłów przysłówkowy uprzedni (dok.) | ~ywawszy (powypytywawszy) | |||||||||||||
| Rzeczownik odczasownikowy | ~ywanie odczytywanie | |||||||||||||
* Czasowniki niedokonane tworzą czas przyszły złożony przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i swojej odpowiedniej formy czasu przeszłego w 3. osobie („będę czytał”, „będę czytała”, „będziesz czytał” itd.) lub przez użycie odpowiedniej formy czasownika być w czasie przyszłym i bezokolicznika („będę czytać”, „będziesz czytać” itd.). Czasowniki dokonane nie tworzą czasu teraźniejszego.
** Imiesłowy ulegają deklinacji takiej samej, jak przymiotniki. Zobacz też: Aneks:Język polski - przymiotniki
Skróty: dk. – forma występuje dla czasowników dokonanych; ndk. – forma występuje dla czasowników niedokonanych; m – rodzaj męski; ż – rodzaj żeński; n – rodzaj nijaki.
Wyjaśnienie: w języku polskim, w liczbie mnogiej, występują dwa rodzaje: rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy. Dla zachowania przejrzystości tabelki, formy czasowników tych osób zostały przypisane do rzędu rodzaju męskiego liczby pojedynczej (rodzaj męskoosobowy) oraz do rzędu rodzajów żeńskiego i nijakiego (rodzaj niemęskoosobowy).