Wikisłownik

piąty

Podobna pisownia Podobna pisownia: piaty

piąty (język polski)

edytuj
wymowa:
IPA: [ˈpʲjɔ̃ntɨ], AS: [pʹi ̯õnty], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• asynch. ą • i → j  ​?/i
znaczenia:

przymiotnik odliczebnikowy[1]

(1.1) od 5

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) dzień miesiąca po czwartym

rzeczownik, rodzaj żeński

(3.1) piąta: godzina piąta
odmiana:
(1.1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mos/mzwmrzżnmosnmos
mianownikpiątypiątapiątepiącipiąte
dopełniaczpiątegopiątejpiątegopiątych
celownikpiątemupiątejpiątemupiątym
biernikpiątegopiątypiątąpiątepiątychpiąte
narzędnikpiątympiątąpiątympiątymi
miejscownikpiątympiątejpiątympiątych
wołaczpiątypiątapiątepiącipiąte
 nie stopniuje się
przykłady:
(1.1) Za zajęcie piątego miejsca nie przyznawany jest żaden medal.
składnia:
kolokacje:
(1.1) piąta kolumna
synonimy:
(1.1) 5.
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. pięć n, pięcioraczki nmos, piąteczek mrz, piona ż, Piątek mrz, piątka ż, piąteczka ż, piątek m, piąta ż, piątak m
przym. piątkowy
licz. pięć, pięcioro
wykrz. piona
przedr. pięcio-
związki frazeologiczne:
cztery kąty, a piec piąty • piąte koło u wozu / potrzebny jak piąte koło u wozu • na piątej • brak piątej klepki • mówić piąte przez dziesiąte
etymologia:
prasł. pętu < prasł. *penktos[2]
uwagi:
W klasycznej terminologii wyraz ten jest uznawany za liczebnik porządkowy[3], za traktowaniem go jako przymiotnik przemawia m.in. fakt, że odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑   Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Jan Rozwadowski, O zjawiskach i rozwoju języka. O rozwoju fonetycznym, „Język Polski i Poradnik Językowy” nr 2/1916, s. 46.
  3. ↑   Hasło „liczebnik porządkowy” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=piąty&oldid=8480766”