dzięcioł
dzięcioł (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ˈd͡ʑɛ̇̃ɲt͡ɕɔw], AS: [ʒ́ė̃ńćou̯], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ę
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) ornit. ptak z podrodziny dzięciołów, Picinae[1]
- (1.2) ornit. zob. dzięcioły
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (2.1) środ. uczn. stud. lekcew. bardzo dobry uczeń, student posądzany o pamięciowe przyswajanie wiedzy
- (2.2) pogard. głupi, prymitywny człowiek
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik dzięcioł dzięcioły dopełniacz dzięcioła dzięciołów celownik dzięciołowi dzięciołom biernik dzięcioła dzięcioły narzędnik dzięciołem dzięciołami miejscownik dzięciole dzięciołach wołacz dzięciole dzięcioły - (2.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik dzięcioł dzięcioły dopełniacz dzięcioła dzięciołów celownik dzięciołowi dzięciołom biernik dzięcioła dzięciołów narzędnik dzięciołem dzięciołami miejscownik dzięciole dzięciołach wołacz dzięciole dzięcioły
- przykłady:
- (1.1) Pokazał im też dużego dzięcioła, który kuł w spróchniałą gałąź, aby wystraszyć robaki, a później wiewiórkę, która siedząc na szczycie sosny obierała młode szyszki[2].
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) gw. (Śląsk Cieszyński) czołgot, gw. (Górny Śląsk) dziendzioł, dziyndzioł
- (2.1) kujon
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) ptak
- (1.2) podrodzina
- (2.1) uczeń
- (2.2) człowiek
- hiponimy:
- (1.1) dzięcioł zielony, dzięcioł trójpalczasty, dzięcioł duży, dzięcioł średni, dzięcioł czarny, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł zielonosiwy
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. dzięciolenie n, dzięciołowate lm nmos, dzięciolnik mzw, dzięcioły lm nmos, dzęciołowe lm nmos
- czas. dzięciolić ndk.
- przym. dzięcioli, dzięciołowy, dzięciołowaty
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) prasł. *dętelъ lub prasł. *dęteľь[3]
- (1.1) por. ros. дятел, słc. ďateľ, ukr. дятел
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ptaki
- tłumaczenia:
- amharski: (1.1) ግንደ ቆርቁር
- angielski: (1.1) pecker, woodpecker
- białoruski: (1.1) дзяцел m
- czeski: (1.1) žluna
- duński: (1.1) spætte w
- esperanto: (1.1) pego
- fiński: (1.1) tikka
- francuski: (1.1) pic; (2.1) bûcheur m; (2.2) pedzouille m, rustaud m
- hiszpański: (1.1) pájaro carpintero m; (2.1) empollón m; (2.2) palurdo m, bobo m
- islandzki: (1.1) spæta ż
- kaszubski: (1.1) dzëdzón m
- łaciński: (1.1) picus, picumnus
- łotewski: (1.1) dzenis m
- niderlandzki: (1.1) specht m
- niemiecki: (1.1) Specht m
- nowogrecki: (1.1) δρυοκολάπτης m
- rosyjski: (1.1) дятел m
- słowacki: (1.1) ďateľ
- szwedzki: (1.1) hackspett w
- turecki: (1.1) ağaçkakan
- ukraiński: (1.1) дятел m
- węgierski: (1.1) harkály, fakopáncs
- włoski: (1.1) picchio m
- źródła: