kuć

kuć (język polski)

kowal kuje (1.1) żelazny pręt

kamieniarz kuje (1.2) kamień

podkuwacz kuje (1.3) konia

kuć (2.1)

wymowa:

IPA: [kuʨ̑], AS: [kuć] ​

znaczenia:

czasownik

(1.1) bić młotkiem metal nadając mu kształt

(1.2) bijąc młotem w dłuto robić wgłębienie

(1.3) zakładać koniowi podkowy

(1.4) przen. robić coś po rzemieślniczemu, z wysiłkiem, zwłaszcza ucząc się

(1.5) przest. okuwać, zakuwać w coś, czymś

(1.6) przest. przykuwać do czegoś

(1.7) przest. stukać, uderzać, kołatać

(1.8) przen. przest. knuć, planować

(1.9) pot. uczyć się na pamięć

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) daw. zdrobn. od: kuczer

wykrzyknik

(3.1) przest. zob. kuć kuć

odmiana:

(1.1-8) koniugacja Xa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		kuć
czas teraźniejszy		kuję	kujesz	kuje	kujemy	kujecie	kują
czas przeszły	m	kułem	kułeś	kuł	kuliśmy	kuliście	kuli
	ż	kułam	kułaś	kuła	kułyśmy	kułyście	kuły
	n	kułom	kułoś	kuło
tryb rozkazujący		niech kuję	kuj	niech kuje	kujmy	kujcie	niech kują
pozostałe formy czas przyszły m będę kuł, będę kuć będziesz kuł, będziesz kuć będzie kuł, będzie kuć będziemy kuli, będziemy kuć będziecie kuli, będziecie kuć będą kuli, będą kuć ż będę kuła, będę kuć będziesz kuła, będziesz kuć będzie kuła, będzie kuć będziemy kuły, będziemy kuć będziecie kuły, będziecie kuć będą kuły, będą kuć n będę kuło, będę kuć będziesz kuło, będziesz kuć będzie kuło, będzie kuć czas zaprzeszły m kułem był kułeś był kuł był kuliśmy byli kuliście byli kuli byli ż kułam była kułaś była kuła była kułyśmy były kułyście były kuły były n kułom było kułoś było kuło było forma bezosobowa czasu przeszłego kuto tryb przypuszczający m kułbym, byłbym kuł kułbyś, byłbyś kuł kułby, byłby kuł kulibyśmy, bylibyśmy kuli kulibyście, bylibyście kuli kuliby, byliby kuli ż kułabym, byłabym kuła kułabyś, byłabyś kuła kułaby, byłaby kuła kułybyśmy, byłybyśmy kuły kułybyście, byłybyście kuły kułyby, byłyby kuły n kułobym, byłobym kuło kułobyś, byłobyś kuło kułoby, byłoby kuło imiesłów przymiotnikowy czynny m kujący, niekujący ż kująca, niekująca kujące, niekujące n kujące, niekujące imiesłów przymiotnikowy bierny m kuty, niekuty kuci, niekuci ż kuta, niekuta kute, niekute n kute, niekute imiesłów przysłówkowy współczesny kując, nie kując rzeczownik odczasownikowy kucie, niekucie

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kuć	kucie
dopełniacz	kucia	kuci
celownik	kuciowi	kuciom
biernik	kucia	kuci
narzędnik	kuciem	kuciami
miejscownik	kuciu	kuciach
wołacz	kuciu	kucie

przykłady:

(1.1) Kowal kuje nam stylowe kraty do okien.

(1.2) Robotnik kuje dziurę w ścianie.

(1.3) Dziś u kowala kujemy naszą szkapę.

(1.4) Jacek kuje przed jutrzejszą klasówką.

(2.1) Dawniej, gdy kupowano węgiel, zamawiano kucia z wozem.

składnia:

kolokacje:

(1.1) kuć na gładko • kuć na zimno

synonimy:

(1.9) zakuwać

(2.1) kuczer, furman, woźnica, wozak

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1-8)

rzecz. kucie n, kujon m, kujonka ż, kowal m, kowalicha ż, kowalik m, kuźnia ż, kuczer mos, kujonienie n, kujownia ż

czas. kować, wykuć, wykuwać, odkuć, odkuwać, zakuć, zakuwać, przykuć, przykuwać, okuć, okuwać, obkuć się, kujonić

związki frazeologiczne:

konia kują, żaba nogę podstawia • kuj żelazo, póki gorące • kuty na cztery nogi • rozkłada ją (miłość), jak złotą blachę, gdy się kuje • w Pacanowie kozy kują

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: okuwać

(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: przykuwać

(1.7) zobacz listę tłumaczeń w haśle: stukać

(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: woźnica

• angielski: (1.1) forge
• bułgarski: (1.1) кова; (1.3) кова
• szwedzki: (1.1) smida
• ukraiński: (1.1) кувати
• włoski: (1.1) forgiare; (1.3) ferrare

źródła: