pomidor

pomidor (język polski)

pomidory (1.2)

pomidory (1.3)

wymowa:: ^?/i, IPA: [pɔ̃ˈmʲidɔr], AS: [põmʹidor], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

(1.1) bot. Lycopersicon Mill.^[1], sekcja roślin z rodzaju psianka; zob. też pomidor w Wikipedii

(1.2) bot. roln. jednoroczna roślina warzywna z rodzaju pomidorów (1.1), pochodząca z Ameryki Południowej

(1.3) kulin. spoż. owoc pomidora (1.2)

(1.4) zabawa u dzieci: na zadane pytania trzeba odpowiadać wyłącznie „pomidor”; zob. też pomidor (gra) w Wikipedii

(1.5) uczn. osoba, która się zaczerwieniła^[2]

(1.6) więz. nos^[3]

odmiana:

(1.1-6)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	pomidor	pomidory
dopełniacz	pomidora	pomidorów
celownik	pomidorowi	pomidorom
biernik	pomidor / pot. pomidora^[4]	pomidory
narzędnik	pomidorem	pomidorami
miejscownik	pomidorze	pomidorach
wołacz	pomidorze	pomidory

przykłady:: (1.2) W ogrodzie posadziłem pomidory, marchew i koper.; (1.3) Na kolację zrobiłam sałatkę z pomidorów.

składnia:

kolokacje:: (1.3) przecier / sok / sałatka z pomidorów • czerwone / zielone / żółte pomidory • pomidory malinowe / koktajlowe / smażone

synonimy:: (1.2) gw. (Górny Śląsk) tomata, tómata, tółmata; (1.3) gw. (Górny Śląsk) tomata, tómata, tółmata

antonimy:

hiperonimy:: (1.1) sekcja; (1.2) roślina; (1.3) jagoda; (1.4) zabawa

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pomidorowa ż, pomidorówka ż

zdrobn. pomidorek mrz

przym. pomidorowy

przysł. pomidorowo

związki frazeologiczne:: czerwony jak pomidor

etymologia:: (1.1-3) wł. pomodoro^[5] (t. wł. pomidoro) < wł. pomo + di + oro → dosł. jabłko (owoc) ze złota^[6]^[7]; (1.4) od (1.1-3)

uwagi:: zob. też pomidor w Wikicytatach

tłumaczenia:

amharski: (1.1) ቲማቲም; (1.3) ቲማቲም
angielski: (1.1) tomato; (1.3) tomato
arabski: (1.1-2) طماطم, بندورة
baskijski: (1.1) tomate; (1.3) tomate
białoruski: (1.1) памідор m; (1.2) памідор m; (1.3) памідор m
bretoński: (1.3) tomatez rzeczownik zbiorowy tomatezenn ż
cebuano: (1.3) tamatis
chiński standardowy: (1.3) uproszcz. i trad. 番茄 (fānqié), uproszcz. 西红柿 / trad. 西紅柿 (xīhóngshì)
chorwacki: (1.1) rajčica ż; (1.3) rajčica ż
czeski: (1.1) rajče n; (1.3) rajče n
dolnołużycki: (1.1) tomata ż
duński: (1.3) tomat w
esperanto: (1.3) tomato
fiński: (1.3) tomaatti
francuski: (1.1) tomate ż; (1.3) tomate ż
grenlandzki: (1.3) tomati
gudźarati: (1.1) ટમેટું
hiszpański: (1.1) tomatera ż; (1.3) tomate m
indonezyjski: (1.3) tomat
interlingua: (1.3) tomate
islandzki: (1.1) tómatur m
japoński: (1.3) トマト (tomato)
jidysz: (1.3) פּאָמידאָר m (pomidor), טאָמאַט m (tomat)
kaszubski: (1.3) pòmidora ż
kataloński: (1.1) tomaquera ż; (1.3) tomàquet m
khmerski: (1.3) ប៉េងប៉ោះ
maltański: (1.3) tadam m
nahuatl: (1.3) xitomatl
niderlandzki: (1.3) tomaat ż
niemiecki: (1.3) Tomate ż; austr. Paradeiser m, austr. Paradeisapfel m
norweski (bokmål): (1.3) tomat m
nowogrecki: (1.1) ντοματιά ż; (1.3) ντομάτα ż
pendżabski: (1.1) ਟਮਾਟਰ m; (1.3) ਟਮਾਟਰ m
portugalski: (1.1) tomateiro m; (1.3) tomate m
rosyjski: (1.3) помидор m
rumuński: (1.3) pătlăgea roșie ż, tomată ż
shona: (1.2) domasi; (1.3) domasi
slovio: (1.3) tomat (томат)
suahili: (1.3) nyanya
szwedzki: (1.3) tomat w
turecki: (1.3) domates
ukraiński: (1.1) помідор m; (1.3) томат m, помідор m
węgierski: (1.3) paradicsom
wilamowski: (1.1) pȧrȧdȧjsopuł m, pomidor m; (1.2) pȧrȧdȧjsopuł m, pomidor m; (1.3) pȧrȧdȧjsopuł m, pomidor m
włoski: (1.1) pomodoro m; (1.3) pomodoro m

źródła:

↑ Hasło „Lycopersicon” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
↑ Monika Rzeszutek, Rośliny w szkolnym ogrodzie, czyli nazwy botaniczne w socjolekcie uczniowskim, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 227.
↑ Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 240.
↑ Hasło „pomidor” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
↑ Hasło „pomidor” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
↑ Maria Borejszo, Zapożyczenia włoskie we współczesnej polszczyźnie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, ISBN 978-83-232176-5-7, s. 71‒72, 76, 163.
↑ Witold Mańczak, Polski słownik etymologiczny, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2017, ISBN 978-83-7676-265-4.

pomidor (język azerski)

pomidorlar (1.1)

zapisy w ortografiach alternatywnych:: پوميدور

wymowa:: podział przy przenoszeniu wyrazu: po•mi•dor; ^?/i

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) bot. pomidor

odmiana:: (1.1) lp pomidor, pomidorun, pomidora, pomidoru, pomidorda, pomidordan; lm pomidorlar, pomidorların, pomidorlara, pomidorları, pomidorlarda, pomidorlardan

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pomidor (język turkmeński)

pomidor (1.1)

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pomidor

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

pomidor (język wilamowski)

pomidor (1.2)

pomidor (1.3)

zapisy w ortografiach alternatywnych:: pȧrȧdȧjsopuł

wymowa:: ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) bot. Lycopersicon^[1], pomidor^[2]

(1.2) pot. bot. roln. Solanum lycopersicum L.^[3], pomidor zwyczajny^[2]

(1.3) kulin. spoż. owoc pomidora zwyczajnego^[2]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:: (1.1-2) zobacz też: Indeks:Wilamowski - Rośliny; (1.3) zobacz też: Indeks:Wilamowski - Jedzenie

źródła:

↑ Hasło „Lycopersicon” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Słownik języka wilamowskiego w: Józef Gara, Zbiór wierszy o wilamowskich obrzędach i obyczajach oraz Słownik języka wilamowskiego, Stowarzyszenie Na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”, Bielsko-Biała 2004, ISBN 83-914917-8-1.
↑ Hasło „Solanum lycopersicum” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.

[Lycopersicon-1] Hasło „Lycopersicon” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.

[2] Monika Rzeszutek, Rośliny w szkolnym ogrodzie, czyli nazwy botaniczne w socjolekcie uczniowskim, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 227.

[3] Jolanta Ignatowicz-Skowrońska, Motywy roślinne w slangu młodzieżowym i żargonie przestępczym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 240.

[4] Hasło „pomidor” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.

[5] Hasło „pomidor” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.

[6] Maria Borejszo, Zapożyczenia włoskie we współczesnej polszczyźnie, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, ISBN 978-83-232176-5-7, s. 71‒72, 76, 163.

[7] Witold Mańczak, Polski słownik etymologiczny, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2017, ISBN 978-83-7676-265-4.

[Lycopersicon-8] Hasło „Lycopersicon” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.

[Gara2003-9] 2,0 ^2,1 ^2,2 Słownik języka wilamowskiego w: Józef Gara, Zbiór wierszy o wilamowskich obrzędach i obyczajach oraz Słownik języka wilamowskiego, Stowarzyszenie Na Rzecz Zachowania Dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice „Wilamowianie”, Bielsko-Biała 2004, ISBN 83-914917-8-1.

[Solanum_lycopersicum-10] Hasło „Solanum lycopersicum” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]