Wikisłownik

noc

Podobna pisownia Podobna pisownia: NOC • NoC • Noc • noć • noč • nóc

noc (język polski)

edytuj
 
noc (1.1)
wymowa:
IPA: [nɔt͡s], AS: [noc], ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) okres od zmierzchu do świtu; zob. też noc w Wikipedii
odmiana:
(1.1)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniknocnoce
dopełniacznocynocy
celowniknocynocom
bierniknocnoce
narzędniknocąnocami
miejscowniknocynocach
wołacznocy[1]noce
przykłady:
(1.1) W nocy dobrze jest przytulić się do ukochanej osoby.
składnia:
kolokacje:
(1.1) co noc • noc świętojańska • nie sypiać po nocach • siedzieć do późna w nocy
synonimy:
(1.1) zdrobn. nocka
antonimy:
(1.1) dzień
hiperonimy:
(1.1) okres
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. nocek mzw, nocnik mrz, nocny mrz, nocnica ż, nocowanie n, przenocowanie n, zanocowanie n
zdrobn. nocka ż
czas. nocować ndk., przenocować dk., zanocować dk.
przym. nocny, noclegowy, północny
przysł. nocą, nocami
związki frazeologiczne:
brzydki jak noc • brzydki jak noc listopadowa • dniem i nocą • dobranoc, pchły na noc; karaluchy pod poduchy • dzień do pracy, noc do spania • dzień wygania, noc przygania • kupalnej nocy wydziera bies wiedźmie oczy • noce i dnie • od świtu do nocy • pod osłoną nocy • po złym dniu zła noc • podobny jak dzień do nocy • prawo pierwszej nocy • są takie oczy, co nie śpią w nocy • wieczerza hojna, noc niespokojna • wilk i złodziej po nocy wędrują • w nocy wszystkie koty są bure / w nocy wszystkie koty są czarne / w nocy wszystkie koty są szare • zielona noc
zob. też: przysłowia o nocy
etymologia:
W użyciu od XIV w., ogsłow., por. czes. noc • ros. ночь • scs. ношть[2]. Pochodzi od prasł. *noktь → noc, w tym samym znaczeniu: litew. naktis • łot. nakts • goc. nahts • łac. nox, noctis • st.ind. nák[2]. Kontynuacja praindoeur. rzeczownika atematycznego *nókʷts, D. *nékʷts → noc, który w prasł. (i bałt) został przeniesiony do tematów na -ĭ-[2]. Źródłosłów dla pol. nocny, nocnik, nocować, przenocować, zanocować[2]. Zobacz też etymologię w haśle nocleg.
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Wołacz w: koalar, Formy potencjalne.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Hasło „noc” w: Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 366.

noc (język czeski)

edytuj
 
noc (1.1)
wymowa:
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) noc
odmiana:
(1.1)
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniknocnoci
dopełniacznocinocí
celowniknocinocím
bierniknocnoci
wołacznocinoci
miejscowniknocinocích
narzędniknocínocemi
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) noční doba
antonimy:
(1.1) den
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. nocleh, noclehárna, nočník, nočníček
przym. noční
czas. nocovat
związki frazeologiczne:
být černý jako noc • být jako den a noc • lišky tam dávají dobrou noc • Lucie noci upije • od rána do noci • v noci je každá kráva černá • stát se přes noc slavným
etymologia:
zob. noc
uwagi:
źródła:

noc (język dolnołużycki)

edytuj
 
noc (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) noc
odmiana:
(1.1) lp noc, ~y, ~y, ~, ~u, ~y; du ~y, ~owu, ~oma, ~y, ~oma, ~oma; lm ~y, ~ow, ~am, ~y, ~ami, ~ach
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
dobru noc
etymologia:
zob. noc
uwagi:
zobacz też: zajtšo • jutšo • źeń • połdnjo • wjacor • noc • połnoc
źródła:

noc (język kaszubski)

edytuj
 
noc (1.1)
wymowa:
IPA: /nɔts/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) noc[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
(1.1) dzéń
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
praindoeur. *negʷ-
uwagi:
źródła:
  1. ↑ https://iecor.clld.org/languages/kashubian

noc (język słowacki)

edytuj
 
noc (1.1)
wymowa:
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) noc
odmiana:
wg VI typu (żeński spółgłoskowy), wz. 1; lm noce
przykłady:
(1.1) Dnes v noci svieti mesiac. → Dziś w nocy świeci księżyc.
składnia:
kolokacje:
(1.1) hviezdnatá noc → gwiaździsta noc • polárna noc → noc polarna • túlať sa po nociach → tułać się po nocach, przebywać w nocy poza domem
synonimy:
antonimy:
(1.1) deň
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. nočný, nočná
rzecz. nočník m, nočná ż, nôcka
związki frazeologiczne:
čierny ako noc • dobrú noc • škaredý ako noc
etymologia:
zob. noc
uwagi:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=noc&oldid=8498035”