נאָמען (jidysz)

edytuj
transliteracja:
YIVO: nomen; polska: nomen
wymowa:
IPA/ˈnɔmɛn/; IPA[ˈnɔmən]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) imię, nazwisko
(1.2) imię, nazwa, tytuł
(1.3) imię, reputacja, opinia, sława, renoma
(1.4) jęz. imię, imienna / nominalna część mowy[1]
odmiana:
(1.1-4) lp נאָמען; lm נעמען lub נעמענער
przykłady:
(1.2) ביבליאָטעק אויפֿן נאָמען (פֿון) י. ל. פּרץ → Biblioteka im. (= imienia) I. L. Pereca[2]
(1.2) אַ שול אויף מ. גאָרקיס נאָמעןszkoła im. (= imienia) M. Gorkiego[1]
(1.2) “אַ דערציילונג מיטן נאָמעןדער סטעפּopowiadanie pod tytułemStep[3]
składnia:
kolokacje:
(1.1) C. + אַ נאָמען געבןdawać na imię C., nadawać imię + C.[2][4]
(1.1) B. + אַ נאָמען טאָןnazywać + B.
(1.1) מיטן נאָמען באָריסo imieniu Borys[1]
(1.1) אָן אַ נאָמען → bezimienny
(1.1) נאָמענסטאָגimieniny[2][5]
(1.1) פֿאַמיליע־נאָמעןnazwisko
(1.2) (אויפֿן נאָמען (פֿוןimienia + D.[1][2]
(1.2) נאָמען + D. + אויףimienia + D.[1][6]
(1.2) אין נאָמען → z nazwy, tytularny[7]
(1.2) נאָר אין נאָמען → tylko z nazwy, nominalny[6][7]
(1.2) אין נאָמען פֿוןw imieniu + D.
(1.2) מיטן נאָמען → pod tytułem[3]
(1.3) האָבן אַ נאָמען → mieć reputację / opinię / renomę, cieszyć się sławą, być renomowanym / znanym[8]
(1.3) באַקומען אַ (גוטן) נאָמען → zdobyć sławę / renomę, zyskać imię[1]
(1.4) צאָלנאָמעןliczebnik[1]
synonimy:
(1.3) שם, רוף
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. נאָמענטלעך, נאָמענלאָז
związki frazeologiczne:
(1.1) זײַן אַ נאָמען נאָךmieć / nosić imię po + Ms. (zmarłym przodku)
(1.1) חבֿר צום נאָמעןimiennik
(1.1) נאָמען־ברודערimiennik[9]
(1.1) נאָמען־שוועסטערimienniczka[10]
(1.1) דײַטשער נאָמעןnazwisko[2]
(1.1) זײַן ליבער נאָמעןdobry Bóg, Najwyższy
(1.1) אָנרופֿן דאָס קינד בײַם נאָמען lub אָנרופֿן דאָס קינד מיטן נאָמעןnazywać rzeczy po imieniu, mówić wprost / szczerze, mówić bez ogródek[11]
(1.2) פּרט־נאָמעןnazwa własna
etymologia:
śwn. name, por. niem. Name[12]
uwagi:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6   Hasło „имя” w: Моисей Альтерович Шапиро i in., Русско-еврейский (идиш) словарь, Русский язык, Moskwa 1984, s. 187.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4   Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273, s. 387.
  3. 3,0 3,1   Hasło „название” w: Моисей Альтерович Шапиро i in., Русско-еврейский (идиш) словарь, Русский язык, Moskwa 1984, s. 265.
  4.   Hasło „נאָמען” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English dictionary, Hebrew Publishing Company, Nowy Jork 1910, s. 211.
  5.   Hasło „נאָמענסטאָג” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English-Hebrew dictionary, opublikowane przez autora, Nowy Jork 1925, s. 322.
  6. 6,0 6,1   Hasło „נאָמען” w: Александр М. Солдатов, Большой идиш-русский словарь, 2003–2009.
  7. 7,0 7,1   Hasło „נאָמען” w: Uriel Weinreich, Modern English-Yiddish, Yiddish-English dictionary, YIVO Institute for Jewish Research, Nowy Jork 1968, s. 533.
  8.   Hasło „נאָמען” w: Alexander Harkavy, Yiddish-English-Hebrew dictionary, opublikowane przez autora, Nowy Jork 1925, s. 321.
  9.   Hasło „נאָמען־ברודער” w: Александр М. Солдатов, Большой идиш-русский словарь, 2003–2009.
  10.   Hasło „נאָמען־שוועסטער” w: Александр М. Солдатов, Большой идиш-русский словарь, 2003–2009.
  11.   Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273, s. 92.
  12.   Hasło „Name” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.