szachownica
szachownica (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) szach. plansza do gry w szachy, składająca się z kwadratowych, dwukolorowych pól umieszczonych w taki sposób, że każdy kwadrat styka się całym bokiem z kwadratem o innym kolorze; zob. też szachownica w Wikipedii
- (1.2) deseń ułożony z kwadratów (rzadziej: rombów) na podobieństwo szachownicy (1.1)
- (1.3) bot. Fritillaria[1], roślina z rodziny liliowatych
- (1.4) wojsk. znak lotnictwa wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej
- (1.5) urb. układ ulic zbudowanych prostopadle[2]
- odmiana:
- (1.1-5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik szachownica szachownice dopełniacz szachownicy szachownic celownik szachownicy szachownicom biernik szachownicę szachownice narzędnik szachownicą szachownicami miejscownik szachownicy szachownicach wołacz szachownico szachownice
- przykłady:
- (1.1) Szachiści zaczęli ustawiać bierki na szachownicy przed rozpoczęciem nowej partii.
- (1.3) Zasadziliśmy piękną szachownicę.
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. szachy nmos, szach m, szachista m, szachistka ż
- czas. szachować ndk., zaszachować dk.
- przym. szachowy, szachownicowy
- wykrz. szach
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) pol. szachy
- (1.2) < (1.1)
- (1.3) < (1.2), gdyż kwiat tej rośliny jest dwukolorowy, podobny do wzoru (1.2)
- uwagi:
- Często, nieprawidłowo, „szachownicą” nazywa się warcabnicę, czyli planszę do gry w warcaby.
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) chessboard
- arabski: (1.1) رقعة الشطرنج
- białoruski: (1.1) шахматная дошка ż
- bułgarski: (1.1) шахматна дъска ż
- chiński standardowy: (1.1) 棋盘 (qípán)
- chorwacki: (1.1) šahovnica ż; (1.2) šahovnica ż
- czeski: (1.1) šachovnice ż
- duński: (1.1) skakbræt n
- esperanto: (1.1) ŝaktabulo; (1.2) ŝaktabulo
- estoński: (1.1) malelaud
- fiński: (1.1) šakkilauta
- francuski: (1.1) échiquier m
- hebrajski: (1.1) לוח שחמט m (luach-szachmat)
- hiszpański: (1.1) tablero m de ajedrez
- indonezyjski: (1.1) papan catur, percaturan
- interlingua: (1.1) chachiera
- islandzki: (1.1) taflborð n, skák ż
- japoński: (1.1) チェスボード
- jidysz: (1.1) שאָכברעט ż (szochbret)
- kataloński: (1.1) tauler d'escacs m
- koreański: (1.1) 체스판
- litewski: (1.1) šachmatų lenta ż
- łotewski: (1.1) šaha gaļdiņš m
- niderlandzki: (1.1) schaakbord n
- niemiecki: (1.1) Schachbrett n; (1.2) Schachbrettmuster n
- norweski (bokmål): (1.1) sjakkbrett n
- norweski (nynorsk): (1.1) sjakkbrett n
- norweski (riksmål): (1.1) sjakkbrett n
- nowogrecki: (1.1) σκακιέρα ż
- portugalski: (1.1) tabuleiro de xadrez m
- rosyjski: (1.1) шахматная доска ż
- rumuński: (1.1) tablă de șah ż
- sanskryt: (1.1) चतुरङ्गफलक
- serbski: (1.1) шаховница (šahovnica) ż
- słowacki: (1.1) šachovnica ż
- słoweński: (1.1) šahovnica ż
- szwedzki: (1.1) schackbräde n
- tajski: (1.1) กระดานหมากรุก
- turecki: (1.1) şatranç tahtası
- ukraiński: (1.1) шахівниця ż
- węgierski: (1.1) sakktábla
- wietnamski: (1.1) bàn cờ vua
- włoski: (1.1) scacchiera ż
- źródła:
- ↑ Hasło „Fritillaria” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- ↑ Danuta Buttler, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa ogólnego. Terminologizacja wyrazów potocznych, „Poradnik Językowy” nr 2/1979, s. 63.