księga
księga (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) opasła książka
- (1.2) część dzieła literackiego
- (1.3) rejestr, zbiór dokumentów
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik księga księgi dopełniacz księgi ksiąg celownik księdze księgom biernik księgę księgi narzędnik księgą księgami miejscownik księdze księgach wołacz księgo księgi
- przykłady:
- (1.1) W tej księdze znajduje się cała wiedza starożytnych alchemików.
- (1.1) Bibliotekarz z trudem zdjął starą księgę z najwyższej półki.
- (1.2) Ta powieść składa się z pięciu ksiąg, każda jest pełna intryg i zwrotów akcji.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) Czerwona Księga • księgozbiór • pięcioksiąg
- (1.2) Księga Abdiasza / Aggeusza / Amosa / Daniela / Estery / Ezdrasza / Ezechiela / Habakuka / Hioba / Koheleta / Izajasza / Jeremiasza / Joela / Jonasza / Jozuego / Kapłańska / Liczb / Malachiasza / Micheasza / Nahuma / Nehemiasza / Ozeasza / Powtórzonego Prawa / Przysłów / Psalmów / Rodzaju / Rut / Sędziów / Sofoniasza / Wyjścia / Zachariasza
- (1.3) księga wieczysta • księga rachunkowa
- synonimy:
- (1.2) tom
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) publikacja, publikacja, literacka
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. księgarnia ż, księgarz m, księgarstwo n, księgowość ż, księgowy m, księgowa ż, księgowanie n
- czas. księgować ndk., zaksięgować dk.
- przym. książkowy, księgarski, księgowy
- związki frazeologiczne:
- biała księga • czarna księga • złota księga • czytać jak w otwartej księdze • klasztor bez ksiąg, twierdza bez broni
- etymologia:
- prasł. *kъniga[1], w języku polskim do XVI wieku tylko w liczbie mnogiej[2]; dalsza etymologia niejasna, postuluje się m.in. derywację od prasł. *kъnъ (por. pol. knieja)[2] lub zapożyczenie z praturk. *küinig, (skąd też węg. könyv)[3]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) book
- arabski: (1.2) مصحف
- chiński standardowy: (1.1) 书 (shū); (1.3) 书 (shū)
- czeski: (1.2) kniha ż
- dolnołużycki: (1.1) knigły
- duński: (1.2) bog w
- esperanto: (1.1) librego
- francuski: (1.1) livre m
- hebrajski: (1.1) ספר m
- hiszpański: (1.1) libro m
- islandzki: (1.1) bók ż
- łaciński: (1.1) liber; (1.2) tomus
- niemiecki: (1.1) Buch n
- norweski (bokmål): (1.2) bok m/ż
- nowogrecki: (1.1) βιβλίο n; (1.2) βιβλίο n
- rosyjski: (1.1) книга ż
- słowacki: (1.1) knižisko n; (1.2) kniha ż; (1.3) kniha ż
- sycylijski: (1.1) libbru m
- turecki: (1.1) kitap; (1.2) cilt; (1.3) kütük
- ukraiński: (1.1) книга ż
- włoski: (1.1) libro m, registro m
- źródła:
- ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.
- ↑ 2,0 2,1 Hasło „książka” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
- ↑ Hasło „книга” w: Макс Фасмер, Этимологический словарь русского языка, tłum. О. Н. Трубачев, Прогресс, Moskwa 1964–1973 (1986–1987).