לאָז (jidysz)

edytuj
transliteracja:
YIVO: loz; polska: loz
wymowa:
IPA/lɔz/; IPA[lɔz]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) los, dola, przeznaczenie
(1.2) los (na loterii)

czasownik posiłkowy

(2.1) … służący do tworzenia 3. os. lp i lm trybu rozkazującego: niech, niechaj
(2.2) … służący do tworzenia 3. os. lp i lm trybu warunkowego: niech (tylko), jeżeli, jeśli, jak

czasownik, forma fleksyjna

(3.1) 1. os. lp czasu teraźniejszego oraz 2. os. lp trybu rozkazującego czasownika: לאָזן
odmiana:
(1.1-2) lp לאָז; lm לאָזן
(2.1-2) lp לאָז; lm לאָזן
przykłady:
(2.1) לאָז ער גיין.‏ → Niech idzie.
(2.1) לאָזן זיי קומען.‏ → Niech przyjdą.
(2.2) לאָז נאָר זײַן געלט, וועט מען באַצאָלן.‏ → Niech tylko będą pieniądze, a się zapłaci., Jak tylko będą pieniądze, to się zapłaci[1].
składnia:
(2.1-2) bezok. + M. + לאָז(ן) → niech(aj) + ter. / przysz. (robi(ą) / zrobi(ą))
kolokacje:
(2.2) לאָז זײַן אַזzałóżmy / przyjmijmy / przypuśćmy, że
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(2.1-2) czas. לאָזן
(2.1-2) partyk. לאָמיך, לאָמיר
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-2) śwn. lōȥ, por. niem. Los[2]
(2.1-2) od jid. לאָזן, na wzór pol. niech, ros. пусть
uwagi:
(2.1-2) brak innych form poza 3. osobą liczby pojedynczej i mnogiej
(2.1-2) zobacz też: לאָזן לאָמיך לאָמיר
źródła:
  1.   Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273.
  2.   Hasło „Los” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.