Wikisłownik

גוואַלד

(Przekierowano z געוואַלד)

גוואַלד (jidysz) edytuj

גוואַלד (2.1)‏
transliteracja:
YIVO: gvald; polska: gwald
wymowa:
IPA: /ˈgvald/; IPA: [ˈɡvald]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) siła, przemoc, przymus, gwałt, przymuszenie[1][2][3]

rzeczownik, rodzaj męski

(2.1) krzyk, wrzask, wołanie o pomoc[1][2][3]
(2.2) hałas, zgiełk, wrzawa[1]
(2.3) nagły wypadek / przypadek, nagła konieczność[1]

wykrzyknik

(3.1) na pomoc!, pomocy!, ratunku!, gwałtu!, rety![1][2][3]
odmiana:
(1.1) lp גוואַלד; blm
(2.1-3) lp גוואַלד; lm גוואַלדן lub גוואַלדעס
(3.1) nieodm.
przykłady:
(2.2) וואָס איז דאָרט אַזאַ גוואַלד?‏ → Co tam taka wrzawa?[4]
(3.1) גוואַלד, ייִדן, ראַטעוועט!‏ → Pomocy, Żydzi, ratujcie![5]
składnia:
kolokacje:
(1.1) מיט גוואַלד = איבער גוואַלד → siłą, przemocą, gwałtem, wbrew woli[1][2][3]
(2.1) מאַכן אַ גוואַלד → podnieść krzyk, narobić krzyku / wrzasku, krzyczeć, wrzeszczeć[1][2][3]
(3.1) שרײַען גוואַלד → wołać o pomoc, wzywać pomocy[1][2][3]
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. גוואַלדעווען
przym. גוואַלדיק, גוואַלדאָוונע
przysł. גוואַלדיק, בגוואַלד
wykrz. גוואַלדינקעס
tem. słow. גוואַלד־
związki frazeologiczne:
גוואַלד געשריגן → rety!, na Boga!, Boże!, święci pańscy![1][2][3]
etymologia:
śwn. gewalt, por. niem. Gewalt[3][6], pol. gwałt, ukr. ґвалт, białor. гвалт
uwagi:
warianty: געוואַלד, גוואַלט
źródła:
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8   Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6   Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7   Hasło „gvald” w: Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2, s. 364.
  4. ↑ שלום־עליכם (Szolem-Alejchem): סענדער בלאַנק און זײַן געזינדל (Sender Blank un zajn gezindl).​
  5. ↑ שלום־עליכם (Szolem-Alejchem): סטעמפּעניו (Stempenju).​
  6. ↑   Hasło „Gewalt” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=גוואַלד&oldid=7922704”