אָסור
אָסור (jidysz) edytuj
- transliteracja:
- YIVO: osur; polska: osur
- transkrypcja:
- YIVO: oser; polska: oser
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) zakazany, zabroniony, wzbroniony, nie wolno[1][2][3]
wykrzyknik
- (2.1) broń Boże!, uchowaj Boże!, niech Bóg broni!, niech ręka boska broni!, w żadnym razie, w żadnym wypadku, żadną miarą[1][2][4]
czasownik niewłaściwy
- (3.1) niech Bóg broni (jeśli), obawiam się (że nie), daję głowę (że nie)[2][4]
- przykłady:
- (3.1) אָסור אויב איך ווייס. → Niech mnie Bóg broni, jeśli wiem. Nie mam zielonego pojęcia[1][2].
- (3.1) אָסור אויב ער וועט קומען. → Daję głowę, że nie przyjdzie[2].
- składnia:
- (3.1) אָסור אויב → niech Bóg broni, jeśli; daję głowę, że nie[2]
- kolokacje:
- (2.1) אָסור מיר → niech mnie Bóg broni, nigdy bym tego nie zrobił[1]
- (2.1) אָסור ניט → broń Boże nie, oczywiście nie[1][2]
- synonimy:
- (1.1) פֿאַרווערט, פֿאַרבאָטן, מע טאָר ניט
- antonimy:
- (1.1) מותּר
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- אָסור־חזיר → absolutnie zakazany[1][2][3]
- אָסור־לדבר → taki, którego nie wolno mówić[1][2][3]
- אָסור־לרחם → niewart współczucia[1][2][3]
- uwagi:
- (1.1) przymiotnik używany wyłącznie w funkcji orzecznika (nigdy przydawki)
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Yitskhok Niborski, Bernard Vaisbrot, Dictionnaire yiddish-français, Bibliothèque Medem, Paryż 2002, ISBN 2951137273.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Hasło „oser 1” w: Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2, s. 653.
- ↑ 4,0 4,1 Hasło „oser 2” w: Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2, s. 654.