Wikisłownik

ciupas

wymowa:
IPA: [ˈt͡ɕupas], AS: [ćupas], zjawiska fonetyczne: zmięk.
ⓘ
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) daw. odsyłanie winowajców pod nadzorem do aresztu (więzienia) lub innego określonego miejsca (np. granicy, miejsca urodzenia); administracyjne wysyłanie etapem[1][2]
(1.2) środ. tępy uczeń
(1.3) środ. pechowy uczeń
odmiana:
przykłady:
(1.1) Jeżeli mi myśli ludzi buntować, to ją pod ciupasem do ciupy powiatu odstawić, do sądu, jak wariatkę – albo zamknąć[3].
(1.1) Wiesz, że mnie o mało pod ciupasem, to jest od stacji do stacji, nie wyprawiono stąd, nie wiem dokąd, może aż do Wielkopolski[4].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) przen. odprawa, odmowa[1]
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. ciupa ż
przysł. ciupasem
związki frazeologiczne:
etymologia:
fonetycznie zniekształcone st.pol. szupas od niem. Schubpass[5]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1 2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Ciupas” w: Michał Arct, M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego, Wydawnictwo M. Arcta w Warszawie, Warszawa 1916.
  2. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Szupas” w: Michał Arct, M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego, Wydawnictwo M. Arcta w Warszawie, Warszawa 1916.
  3. ↑ Józef Ignacy Kraszewski, Śniehotowie, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1991, s. 109.
  4. ↑ Józef Ignacy Kraszewski, Dziwadła, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1964, s. 206.
  5. ↑ Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, red. Marek Łaziński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-01-15588-9, s. 45.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=ciupas&oldid=8477871”