Aneks:Język duński - Dania

Dania to nazwa pisma fonetycznego używanego do zapisu dźwięków (nie fonemów) występujących w języku duńskim. System Dania używany jest w większości duńskich słowników; osoby uczące się tego języka powinny go sobie przyswoić.

W systemie Dania słowa zapisuje się kursywą w nawiasach kwadratowych. W użyciu są wszystkie litery alfabetu duńskiego oraz kilka dodatkowych znaków.

Akcent i iloczas

edytuj
znaknazwaznaczenieprzykład
[ˈ]hovedtryksylaba po znaku ˈ ma główny akcent wyrazowy[sjokoˈlɑ·ðe] (chokolade)
[ˌ]bitryksylaba po znaku ˌ ma poboczny akcent wyrazowy[ˈuðˌbræˀðe] (udbrede)
[ˀ]stød(zwarcie krtaniowe) zob. też stød w Wikipedii[ˈsenˀ] (sind)
[·]længdesamogłoska przed znakiem · jest wydłużona[ˈmɑ·lə] (male)

Samogłoski

edytuj
znakprzykładzapisomówienienagranie
[ɑ][ˈmɑ·lə]malesam. przednia, niezaokrągl., otwarta
[α][ˈprα·lə]
[ˈmαŋə]
prale
mange
sam. tylna, niezaokrągl., otwarta
[ɑ̈][ˈdrɑ̈ŋˀ]dreng
[ɑ̃][vɑ̃ roˈse ]vin rosesam. nosowa
[e][ˈde·lə]delesam. przednia, niezaokrągl., półwąska
[ə][ˈpi·bə]pibe
[i][ˈsmi·lə]smilesam. przednia, niezaokrągl., wąska
[o][ˈsgo·lə]skolesam. tylna, zaokrągl., półwąska
[u][ˈkulə]kuldesam. tylna, zaokrągl., wąska
[y][ˈhy·le]hylesam. przednia, zaokrągl., wąska
[œ][ˈtœlə]tællew niektórych wersjach Danii zapisywane [æ]; sam. przednia, niezaokrągl., półotwarta
[ø][ˈfø·lə]følesam. przednia, zaokrągl., półwąska
[ö][ˈhö·nə]hønesam. przednia, zaokrągl., półotwarta
[ɔ̈][ ]børste
drømme
sam. przednia, zaokrągl., otwarta
[ɑ̊][ˈtɑ̊·lə]tålesam. tylna, zaokrągl., półotwarta
[ɔ][ˈbɔl'd]boldsam. tylna, zaokrągl., otwarta
[ɔ̃][ˈmɔ̃·trɔ]montresam. nosowa
[å][ˈtɔ·rɔ]tåresam. tylna, zaokrągl., półotwarta

Spółgłoski

edytuj
znakprzykładzapisomówienie
[b][bœnˈsiˀn]benzinjak polskie 'b'; może być zapisywana jako b (benzin) lub p (lampe)
[d][ˈdrɑ̊k]druk
[ð][ˈmɑð]mad
[f][ˈfœmdən]femtenjak polskie 'f'
[g][ˈgæst]gæst
[h][ˈhɑ·lə]hale
[j][ˈkjo·lə]kjole
[k][ˈkjo·lə]kjole
[l][ˈliˀ]lig
[m][ˈmɑð]mad
[n][ˈnæt]net
[ŋ][ˈsαŋ]sang
[p][ˈpi·bə]pibe
[r][ˈrɑ̈st]rest
[ɹ][naˈtuɹˀli]naturlig
[s][ˈsgeˀ]ske
[þ]
[v][ˈvɑnˀ]vand
[w][beˈhøˀwə]behøve

Bibliografia

edytuj