wykałaczka (język polski)

edytuj
 
wykałaczka (1.1-2)
 
wykałaczki (1.2) wbite w koreczki
wymowa:
IPA[ˌvɨkaˈwat͡ʃka], AS[vykau̯ačka], zjawiska fonetyczne: akc. pob.
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) cienki, zaostrzony patyczek (daw. także piórko[1]) służący do usuwania spomiędzy zębów resztek jedzenia; zob. też wykałaczka w Wikipedii
(1.2) gastr. kulin. cienki, zaostrzony patyczek służący do wtykania w małe porcje jedzenia, koreczki, aby ułatwić ich branie z talerza
(1.3) w hafciarstwie: cienko zakończona pałeczka służąca do rozpychania przeciętych dziurek do haftu[1]
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Ślady wskazują, że już neandertalczycy używali wykałaczek.
(1.1) Strasznie irytują mnie resztki jedzenia, które znalazły się gdzieś między zębami i nie mogą wyjść, dlatego zawsze noszę ze sobą przynajmniej jedną wykałaczkę.
(1.2) Na jeden półmisek koreczków zeszła ponad połowa paczki wykałaczek.
(1.2) Istnieją specjalne, plastikowe wykałaczki do robienia koreczków, jednak ja wolę używać tych drewnianych, do zębów.
składnia:
kolokacje:
(1.1) drewniana / srebrna wykałaczka
(1.2) drewniana / plastikowa / srebrna / stalowa wykałaczka
synonimy:
(1.1) daw. zębodłub m
(1.1,3) daw. wykałacz m, daw. wykłówaczka ż, daw. wykłówacz m
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. wykałaczyk m, wykałanie n, daw. wykałacz m
przym. wykałaczkowy
czas. wykałać, wykalać się
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-2) pol. wykałać < st.pol. wykłówać, st.pol. wykłuwać, st.pol. wykalaćwydostać poprzez kłucie
uwagi:
(1.1-2) por. patyczek
(1.1) por. nić dentystyczna • szczotka do zębów
(1.2) por. szpikulec
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1   Hasło „wykałaczka” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VII: T-Y, Warszawa 1900–1927, s. 885.