usprawiedliwić

usprawiedliwić (język polski)

wymowa:

​

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. usprawiedliwiać)

(1.1) pokazać, że ktoś jest niewinny, uzasadniając jego postępowanie

(1.2) pokazać, że jakieś działanie lub decyzja są konieczne lub zasadne

czasownik zwrotny dokonany usprawiedliwić się (ndk. usprawiedliwiać się)

(2.1) wyjaśnić swoje postępowanie, starając się dowieść, że jest ono słuszne

odmiana:

(1.1-2) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		usprawiedliwić
czas przyszły prosty		usprawiedliwię	usprawiedliwisz	usprawiedliwi	usprawiedliwimy	usprawiedliwicie	usprawiedliwią
czas przeszły	m	usprawiedliwiłem	usprawiedliwiłeś	usprawiedliwił	usprawiedliwiliśmy	usprawiedliwiliście	usprawiedliwili
	ż	usprawiedliwiłam	usprawiedliwiłaś	usprawiedliwiła	usprawiedliwiłyśmy	usprawiedliwiłyście	usprawiedliwiły
	n	usprawiedliwiłom	usprawiedliwiłoś	usprawiedliwiło
tryb rozkazujący		niech usprawiedliwię	usprawiedliw	niech usprawiedliwi	usprawiedliwmy	usprawiedliwcie	niech usprawiedliwią
pozostałe formy czas zaprzeszły m usprawiedliwiłem był usprawiedliwiłeś był usprawiedliwił był usprawiedliwiliśmy byli usprawiedliwiliście byli usprawiedliwili byli ż usprawiedliwiłam była usprawiedliwiłaś była usprawiedliwiła była usprawiedliwiłyśmy były usprawiedliwiłyście były usprawiedliwiły były n usprawiedliwiłom było usprawiedliwiłoś było usprawiedliwiło było forma bezosobowa czasu przeszłego usprawiedliwiono tryb przypuszczający m usprawiedliwiłbym, byłbym usprawiedliwił usprawiedliwiłbyś, byłbyś usprawiedliwił usprawiedliwiłby, byłby usprawiedliwił usprawiedliwilibyśmy, bylibyśmy usprawiedliwili usprawiedliwilibyście, bylibyście usprawiedliwili usprawiedliwiliby, byliby usprawiedliwili ż usprawiedliwiłabym, byłabym usprawiedliwiła usprawiedliwiłabyś, byłabyś usprawiedliwiła usprawiedliwiłaby, byłaby usprawiedliwiła usprawiedliwiłybyśmy, byłybyśmy usprawiedliwiły usprawiedliwiłybyście, byłybyście usprawiedliwiły usprawiedliwiłyby, byłyby usprawiedliwiły n usprawiedliwiłobym, byłobym usprawiedliwiło usprawiedliwiłobyś, byłobyś usprawiedliwiło usprawiedliwiłoby, byłoby usprawiedliwiło imiesłów przymiotnikowy przeszły m usprawiedliwiony, nieusprawiedliwiony usprawiedliwieni, nieusprawiedliwieni ż usprawiedliwiona, nieusprawiedliwiona usprawiedliwione, nieusprawiedliwione n usprawiedliwione, nieusprawiedliwione imiesłów przysłówkowy uprzedni usprawiedliwiwszy rzeczownik odczasownikowy usprawiedliwienie, nieusprawiedliwienie

przykłady:

(1.1) Jeden usprawiedliwił nieobecność chorobą, drugi wyjazdem za granicę.

(1.2) W tłumie, jaki zebrał się samoczynnie wokół, przeważały nieprzyjazne nastroje, w pewnej mierze usprawiedliwione brakiem rzeczowej informacji.

(2.1) Zawsze usprawiedliwią się tym, że sprawa była nagła, a nie mieli możliwości zasięgnięcia jego opinii.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. usprawiedliwienie n, sprawiedliwość ż

czas. usprawiedliwiać ndk.

przysł. usprawiedliwiająco

związki frazeologiczne:

etymologia:

pol. u- + sprawiedliwy + -ić

uwagi:

tłumaczenia:

(1.1-2) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: usprawiedliwiać

(2.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: usprawiedliwiać się

źródła: