tłumacz (1.2) kabinowy
 
tłumacz (2.1)
wymowa:
IPA[ˈtwũmat͡ʃ], AS[tu̯ũmač], zjawiska fonetyczne: nazal.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osoba przekładająca tekst pisany z jednego języka na inny; zob. też tłumacz w Wikipedii
(1.2) osoba dokonująca tłumaczenia wypowiedzi ustnej z jednego języka na drugi
(1.3) przest. ten, kto coś wyjaśnia, interpretuje, przekazuje[1]

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(2.1) inform. program komputerowy lub aplikacja służące do tłumaczenia tekstów z jednego języka na drugi

czasownik, forma fleksyjna

(3.1) 2 os. rozk. zob. tłumaczyć
odmiana:
(1.1-2)
(2.1)
przykłady:
(1.1) Dnia 16 sierpnia 1986 r. zmarł pod Londynem prof. Ignacy Wieniewski, wybitny znawca i tłumacz literatury antycznej[4].
(1.2) Tłumacz przez dobrych kilka minut szeptał mu do ucha, przerażony groźbą gniewu przełożonego. Bał się, że mułła nie zrozumiał jego przekładu[5].
(2.1) Za kilka lat, wyjeżdżając na urlop za granicę, będziemy zabierać ze sobą elektronicznego tłumacza z syntezatorem mowy. Umożliwi on porozumiewanie się z "tubylcami" bez potrzeby znajomości obcego języka[6].
składnia:
kolokacje:
(1.1) tłumacz języka angielskiego / rosyjskiego / francuskiego /… • tłumacz literatury / poezji • tłumacz sądowytłumacz przysięgły • tłumacz pisemny / literacki
(1.2) tłumacz języka angielskiego / rosyjskiego / francuskiego /… • tłumacz sądowytłumacz przysięgły • tłumacz ustny / konferencyjny / kabinowy / konsekutywny / symultanicznyrozmawiać / porozumiewać się przez tłumacza • służyć za tłumacza w rozmowie
(2.1) elektroniczny tłumacz • używać tłumacza • posługiwać się tłumaczem
synonimy:
(2.1) translator
antonimy:
hiperonimy:
(2.1) program komputerowy
hiponimy:
(1.2) tłumacz kabinowy
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. tłumaczenie n
forma żeńska tłumaczka ż
czas. tłumaczyć ndk., przetłumaczyć dk.
przym. tłumaczeniowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *tъlmačь < turkijski lub tur.[7], por. tatar. тылмач
uwagi:
(1.1-2) daw. w formie tłómacz[8]
tłumaczenia:
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: translator
źródła:
  1.   Hasło „tłumacz” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. 2,0 2,1   Hasło „tłumacz” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. 3,0 3,1   Hasło „tłumacz” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  4. Pamiętnik Literacki, nr 11, Londyn, 1987 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  5. Modlitwa o deszcz, Wojciech Jagielski, 2002 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  6. Przekrój, nr 2926, Kraków, 2001 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  7. Zapytania i odpowiedzi, „Poradnik Językowy” nr 7/1901, s. 98 (2).
  8. Jak powstał t. zw. język „galicyjski”?, „Poradnik Językowy” nr 3/1901, s. 2.