sumienie
sumienie (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [sũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ], AS: [sũmʹi ̯ė̃ńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• -ni…• i → j
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) rel. wewnętrzne odczucie pozwalające rozróżniać dobro i zło; zob. też sumienie w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik sumienie sumienia dopełniacz sumienia sumień celownik sumieniu sumieniom biernik sumienie sumienia narzędnik sumieniem sumieniami miejscownik sumieniu sumieniach wołacz sumienie sumienia
- przykłady:
- (1.1) Ci, których dręczy głód, mogą liczyć tylko na tych, których z tego powodu dręczy sumienie[1].
- (1.1) Pod hasłem „precz z absolutyzmem” domagano się wolności zgromadzeń, sumienia i wyznania[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) deformacja / głos sumienia • klauzula sumienia • sumienie faryzejskie • nieczyste / skrupulanckie / szerokie / własne / zwichrowane sumienie • nie mieć sumienia
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- wyrzut sumienia • wyrzuty sumienia • czyste sumienie • mieć na sumieniu • rachunek sumienia • więzień sumienia • wolność sumienia • kto ma sumienie w duszy, ten cudzego nie ruszy
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) conscience
- białoruski: (1.1) сумленне n
- bułgarski: (1.1) съвест ż
- czeski: (1.1) svědomí n
- duński: (1.1) samvittighed w
- estoński: (1.1) südametunnistus
- fiński: (1.1) omatunto
- francuski: (1.1) conscience ż
- hiszpański: (1.1) conciencia ż
- interlingua: (1.1) conscientia
- japoński: (1.1) 良心 (りょうしん, ryōshin)
- jidysz: (1.1) געוויסן n (gewisn), יושר m (jojszer)
- kataloński: (1.1) consciència ż
- litewski: (1.1) sąžinė ż
- łaciński: (1.1) conscientia ż
- łotewski: (1.1) sirdsapziņa ż
- niemiecki: (1.1) Gewissen n
- norweski (bokmål): (1.1) samvittighet
- nowogrecki: (1.1) συνείδηση ż
- portugalski: (1.1) consciência
- rosyjski: (1.1) совесть ż
- słowacki: (1.1) svedomie n
- szwedzki: (1.1) samvete n
- tuvalu: (1.1) loto lagona
- ukraiński: (1.1) совість ż, сумління n
- węgierski: (1.1) lelkiismeret
- włoski: (1.1) coscienza ż
- źródła:
- ↑ Christian Skrzyposzek, Wolna Trybuna, 1985, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
- ↑ z Internetu
- ↑ Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 29.