sukmana
sukmana (język polski)
edytuj
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) hist. długie męskie okrycie wierzchnie z sukna lub wełny, dołem rozszerzane, dawniej powszechnie noszone przez chłopów[1]; zob. też sukmana w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik sukmana sukmany dopełniacz sukmany sukman celownik sukmanie sukmanom biernik sukmanę sukmany narzędnik sukmaną sukmanami miejscownik sukmanie sukmanach wołacz sukmano sukmany
- przykłady:
- (1.1) Kościuszko przedstawiany był najczęściej jako bohater spod Racławic, w sukmanie i czapce krakusce, często na galopującym koniu[2].
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- (1.1) kierezja
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- bliższa koszula ciału niż sukmana • dobra rzecz sukmana, ale nie pożyczana • własny sukman nikomu nie cięży • w podłej sukmanie znajdzie się pańskie zdanie[3]
- etymologia:
- kontaminacja pol. sukno oraz st.pol. czekman < kipczackie čekman → sukno, ubranie[4]
- por. ukr. чекман i ukr. чекмінь, ros. чекмень, białor. чэкмень i białor. чакмень, węg. szokmány
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) sukmana
- bułgarski: (1.1) сукман m
- jidysz: (1.1) ראָק m
- niemiecki: (1.1) Sukmana ż, Tuchrock m, Bauernrock m, Bauernkittel m
- rosyjski: (1.1) сукмана ż
- ukraiński: (1.1) сукмана ż
- źródła:
- ↑
Hasło „sukmana” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN. - ↑ Grażyna Kieniewiczowa: Pamiątki powstań narodowych w zbiorach Muzeum Historycznego m. st. Warszawy, PWN 1988 (Patriotyki: Powstanie kościuszkowskie).
- ↑ Samuel Adalberg, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, Druk Emila Skiwskiego, Warszawa 1889–1894.
- ↑ Hasła sukman(a) i czekman w: Stanisław Stachowski, Słownik historyczno-etymologiczny turcyzmów w języku polskim, Księgarnia Akademicka, Kraków 2014, ISBN 978-83-7638-407-8, s. 537 i 128.
